Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrzysztofWasilewski*
„Poprostu”i„WiadomościKulturalne”-dwienieudanepróby
reaktywacjipismaspołeczno-kulturalnegopo1989roku
Wstęp
Czasopismaspołeczno-kulturalneipolitycznestanowiłytrwałyelementsystemupra-
sowegowokresiePolskiLudowej.nAdresowaneonebyły-pisałJerzyMyśliński-głównie
dointeligencji,itoraczejdojejwarstwwyższych,couwidoczniałosięgłówniewjęzyku
iuprawianychnaichłamachgatunkachpublikacyjnych,znacznierozbudowanych,znieod-
łącznymfelietonem”1.Zaichcechęwyróżniającąprasoznawcauważałponadtonspecyficzną
reglamentację”oraznspecyficznyaluzyjnyjęzykistyl,atakżeprzenikanietreściwgatun-
kach,wktórychłatwiejbyłoprzełamaćbarieryograniczeń”2.Opopularnościtegosegmentu
prasyświadczyzarównomnogośćtytułów,jakrównieżichnakład.Wystarczyprzypomnieć,
żewkryzysowej,ostatniejdekadziePRLliczbaczasopismspołeczno-kulturalnychipoli-
tycznychsięgnęładziewięćdziesięciujeden3.Jeślidodaćdotegopismaukazującesięwtzw.
drugimobiegu,ichłącznaliczbaznacznieprzekroczyłabysto.Cowięcej,rekordziściwro-
dzajunPrzekroju”czynPolityki”osiągalinakładkilkusettysięczny4.
JednaknPrzekrój”inPolityka”należałydowyjątkówwśródczasopismspołeczno-kul-
turalnychipolitycznych.Pozostałetytuły,chociażrównieżmogłyposzczycićsięwysokim
nakładem,częstookazywałysięniedochodowe,aichdeficytRobotniczaSpółdzielniaWy-
dawniczanPrasa-Książka-Ruch”musiałapokrywaćzinnychźródeł.Nicwięcdziwnego,że
likwidacjadotychczasowegomonopolistywmarcu1990rokudoprowadziładoupadkuwielu
pism,wtymtakzasłużonychjaknKultura”inŻycieLiterackie”5.Coprawdawichmiejsce
powstawałynowe,leczzarównopodwzględemtreści,jakidocelowegoczytelnikaznacznie
sięróżniłyodswoichprotoplastów6.Inteligenta,któregorolaimiejscebyływPRLniepodwa-
żalne,wokresiekształtowaniasięTrzeciejRzeczypospolitejzastąpiłbiznesmen.Nauczyciele,
*dr;WojewódzkaiMiejskaBibliotekaPublicznaim.ZbigniewaHerbertawGorzowieWlkp.
1
J.Myśliński,Lata1944-1948,[w:]Czasopismaspołeczno-kulturalnewokresiePRL,red.U.Jakubowska,IBL
PAN,Warszawa2011,s.13.
2
J.Myśliński,Tygodniki-lekturapolskiejinteligencji,[w:]Valeriana.Esejeokomunikowaniumiędzyludźmi,red.
J.Mikułowski-Pomorski,Z.Bajka,OśrodekBadańPrasoznawczychUJ,Kraków1996,s.335.
3
Bibliografawydawnictwciągłych1985-1989,BN,Warszawa2006.
4
Dlaporównaniaw1971rokunakładnPolityki”wynosiłponad244tys.,nTygodnikaPowszechnego”80tys.,
aabsolutnymrekordzistąwśródtegosegmentuprasybyłnPrzekrój”
,któregojednorazowynakładsięgnąłponad
605,5tys.Zob.T.Kupis,Dziennikiiczasopismanapolskimrynkuprasowym,OśrodekBadańPrasoznawczych
UJ,Kraków1975,s.70-71.
5
T.Mielczarek,Współczesnapolskaprasaopinii,nRocznikHistoriiPrasyPolskiej”2013,z.1,s.81.
6
J.Jarowiecki,Przekształceniaprasypolskiejwlatach1989-1995,[w:]Tegoż,StudianadprasąpolskąXIXiXX
wieku,Wyd.NaukoweWSP
,Kraków1997,s.207-208.
