Metodologia badań społecznych

Stefan Nowak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-14999-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

497

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Nowak, Stefan. Metodologia badań społecznych. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, 497 s. ISBN 978-83-01-14999-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Nowak, S.

T1 Metodologia badań społecznych

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2012

SN 978-83-01-14999-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 128658, author = "Nowak, Stefan", editor = "", title = "Metodologia badań społecznych", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2012", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-14999-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Nowak, Stefan

ED -

TI - Metodologia badań społecznych

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2012

SN - 978-83-01-14999-4

ER -

Netografia (standard APA):

Nowak, Stefan. Metodologia badań społecznych [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012 [dostęp: 28 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/metodologia-badan-spolecznych-stefan-nowak-128658.

nauki społeczne, społeczeństwo, metodologia, badania

Klasyczna praca omawiająca całościowo problemy metodologii badań społecznych. Stanowi podsumowanie wieloletnich badań i przemyśleń jednego z największych polskich specjalistów w tej dziedzinie, którego dorobek naukowy inspiruje kolejne pokolenia b...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-14999-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

497

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp10
Rozdział pierwszy. Problematyka i metody badań 20
1. Metody naukowe a metody badawcze. Opisowe i normatywne podejście do metod20
2. Społeczne i naukowe przesłanki formułowania problemu27
3. Przedmiot zainteresowań i dotyczące go pytania w problematyce badawczej31
4. Rodzaje pytań i ich założenia. Pytania a hipotezy32
5. Pytania rozstrzygalne i nierozstrzygalne37
6. Poziom socjologicznej analizy w problematyce badań39
7. Własności przedmiotów w problematyce badań, zdarzenia i procesy, którym one podlegają41
8. Pytania o zależności między własnościami lub zdarzeniami42
9. Zamierzony zakres ogólności wniosków badania44
10. Pytania problematyki i względy praktyczne a dobór metod badawczych47
11. Założenia metod badawczych51
12. Metody badawcze a orientacje problemowe i "podejścia teoretyczne" do rzeczywistości społecznej55
13. Rola zwiadu badawczego w precyzacji problematyki oraz kontroli założeń pytań i metod badawczych59
Rozdział drugi. Zjawiska społeczne i odpowiadające im pojęcia63
1. Pojęcia i terminy języka nauk społecznych i ich odpowiedniki w rzeczywistości społecznej63
2. Dwie perspektywy na zjawiska społeczne i ich pojęciowe odpowiedniki66
3. Podstawowe założenia "rozumiejącego podejścia" do zjawisk społecznych. Rozumienie potencjalne i faktyczne70
4. Zjawiska i procesy psychiczne jako hipotetyczne "zmienne ukryte" nauk społecznych. Teoretyczne funkcje rozumienia74
5. Pewne osobliwości języka nauk społecznych81
6. Rola języka w rozumieniu i określa niu zjawisk społecznych85
7. Granice przydatności podejścia ze współczynnikiem humanistycznym i konieczność wprowadzania nowych pojęć92
8. Przedmioty świata pozaludzkiego w oczach socjologa96
9. Cechy absolutne i relatywne jednostek ludzkich98
10. Zbiorowości ludzkie i ich własności rozpatrywane z ludzkiej perspektywy badawczej101
11. Cechy zbiorowości a cechy ludzi tworzących te zbiorowości108
12. Definiowanie własności agregatowych i własności strukturalnych zbiorowości ludzkich110
13. Struktura a kultura zbiorowości ludzkich114
14. Dwa sposoby patrzenia na zjawiska kultury120
Rozdział trzeci. Definiowanie pojęć i dobór wskaźników w badaniach125
1. Kłopoty z jednoznacznością terminów w naukach społecznych i ich konsekwencje125
2. Nazwy jednostkowe i ogólne: historyczne i uniwersalne128
3. Historyczne i teoretyczne aspekty różnej ogólności pojęć. Różnice stopnia elementarności pojęć130
4. Definiowanie pojęć133
5. Elementy opisowe i elementy ocenne w treści pojęć socjologicznych. Definicje perswazyjne139
6. Definicje częściowe142
7. Definicje probabilistyczne; definiowanie cech dyspozycyjnych145
8. Pojęcia syndromatyczne i zakładane przez nie zależności148
9. Zmienne jakościowe i ilościowe153
10. Klasyfikacje i typologie159
11. Pojęcia występujące w twierdzeniach a wskaźniki zastosowane w badaniach166
12. Rodzaje zjawisk wykorzystywanych jako wskaźniki w badaniach socjologicznych171
13. Problemy i miary trafności wskaźników178
14. Baterie wskaźników, skale pomiarowe i indeksy zmiennych różnych poziomów analizy183
15. Pozaformalne kryteria przydatności pojęć. Pojęcia z "nadznaczeniem"191
Rozdział czwarty. Rodzaje twierdzeń 198
1. Zdania jednostkowe i ogólne, zdania szczegółowe. Tezy i opisy statystyczne198
2. Prawa nauki a generalizacje historyczne207
3. Historyczne i uniwersalne zdania statystyczne: twierdzenia probabilistyczne a tezy korelacyjne211
4. Zależności bezwarunkowe i zależności warunkowe zmiennych dychotomicznych216
5. Związki funkcyjne zmiennych ilościowych217
6. Typ zmiennej a charakter tezy o zależnościach cech mierzonych224
7. Zależności statystyczne między zmiennymi ilościowymi226
8. Zależności warunkowe zmiennych ilościowych230
9. Twierdzenia i prawa przyczynowe a twierdzenia strukturalne o współistnieniu lub współzmienności elementów i własności237
10. Warunkowe zależności przyczynowe zmiennych dychotomicznych245
11. Historyczne i statystyczne konsekwencje warunkowych zależności przyczynowych250
12. Matrycowe zależności przyczynowe256
13. Rodzaje twierdzeń o dynamice procesów społecznych258
14. Zdania eliptyczne w naukach społecznych266
15. Twierdzenia tautologiczne267
16. Tezy wartościujące a twierdzenia empiryczne o rzeczywistości społecznej270
Rozdział piąty. Uzasadnianie twierdzeń. Empiryczna weryfikacja hipotez 277
1. Rola sądów spostrzeżeniowych w naukach empirycznych277
2. "Rozumiejąca obserwacja" zjawisk jako empiryczna podstawa twierdzeń w naukach społecznych278
3. Dane potrzebne do uzasadniania twierdzeń286
4. Istniejące ustalenia faktyczne i wcześniej uzasadnione uogólnienia w procesie uzasadniania nowych twierdzeń290
5. Uogólnianie obserwacji jednostkowych a problem trafności wskaźników294
6. Uogólnianie rozkładów i zależności z reprezentatywnej próby na populację. Próby celowe i losowe299
7. Metody wnioskowania statystycznego z próby losowej o populacji304
8. Indukcjonizm vs dedukcjonizm w sporze o uzasadnialność praw nauki. Dane empiryczne i założenia w indukcyjnym uzasadnianiu praw ogólnych312
9. Indukcja eliminacyjna w uzasadnianiu praw przyczynowych. Schematy badań eksperymentalnych dla weryfikacji hipotez przyczynowych318
10. Manipulowanie zmiennymi w eksperymentach a nieeksperymentalne metody ustalania zależności przyczynowych328
11. Badania porównawcze w indukcji socjologicznej. Kłopoty z weryfikacją hipotez teoretycznych o szerokim zasięgu340
12. Wymiar czasu w indukcji socjologicznej. Genetyczna determinacja prawidłowości społecznych i sposoby jej ujawniania347
Rozdział szósty. Wyjaśnianie i przewidywanie352
1. Nomologiczno-dedukcyjne wyjaśnienia przyczynowe na tle ogólnych problemów wyjaśniania352
2. Wyjaśnienia wieloczynnikowe. Wyjaśnienia komplementarne a wyjaśnienia konkurencyjne356
3. Wyjaśnianie zdarzeń i ich zbiorów przez twierdzenia statystyczne363
4. Wyjaśnienia niekompletne366
5. Wyjaśnienia hipotetyczne a postdykcje368
6. Wyjaśnienia genetyczne370
7. Wyjaśnienia teleologiczne a wyjaśnienia przyczynowe374
8. Wyjaśnianie zachowań ludzkich przez ich motywy379
9. Prosty i złożony schemat przewidywania nomologiczno-dedukcyjnego382
10. Przewidywanie probabilistyczne i przewidywanie warunkowe384
11. Wiedza o strukturze i kulturze zbiorowości w procesie przewidywania zachowań386
12. Przewidywanie zachowań ludzi na podstawie ich zamiarów, planów i postaw wobec przyszłości388
13. Ekstrapolacja trendów390
14. Przewidywania a samorealizujące się prognozy392
Rozdział siódmy. Budowa teorii395
1. Różne znaczenia terminu "teoria"395
2. Rodzaje zasad teoriotwórczych. Założenia merytoryczne i "wizje" zjawisk badanych jako przesłanki budowy teorii398
3. Założenia formalne teorii i strukturalne koncepcje (wizje) zjawisk objętych teorią403
4. Poziom odniesienia teorii. Teorie średniego zasięgu405
5. Systematyzacja przedmiotowa. Systematyzacja typologiczna a inwentarz twierdzeń teoretycznych407
6. Czynnikowa systematyzacja ogółu przyczyn tego samego skutku. Zmienne strategiczne w schematach czynnikowych409
7. Podejście funkcjonalne415
8. Prosta systematyzacja dedukcyjna426
9. Teorie zaksjomatyzowane431
10. Redukcja jednej teorii do drugiej434
11. Modele teoretyczne zjawisk i procesów społecznych444
Rozdział ósmy. Praktyczne zastosowania socjologii449
1. Społeczne konsekwencje i praktyczne zastosowania nauk społecznych449
2. Rola badań socjologicznych w ujawnianiu i teoretycznej diagnozie problemów społecznych452
3. Empiryczna ocena skutków działań praktycznych456
4. Wiedza teoretyczna i wiedza opisowo-diagnostyczna w socjotechnice i polityce społecznej457
5. Manipulacja zmiennymi socjologicznymi w inżynierii społecznej460
6. Prognozy długofalowe a programy działań463
7. Niektóre problemy związane z praktycznymi zastosowaniami badań socjologicznych. Problem społeczny a problem badawczy469
8. Badania stosowane a socjologia poszczególnych dziedzin życia społecznego472
9. Społeczne funkcje socjologii a zagadnienie odpowiedzialności uczonego475
Indeks480
Contents489
Содержание 493