Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
86
AndrzejŻbikowski
archiwaliaprzechowywanewAŻIHwkolekcjiCKŻPliczącejponad100Mbakt.
NieanalizowałwtymżeAŻIHrównieobszernejkolekcjiaktpowojennegoJointu.
Żadnaztychkolekcjiniezostaładotejporypoddanagruntownejanalizie,więk-
szośćbadaczysięgałajedyniedoprotokołówobradPrezydiumCKŻPorazspu-
ściznypoKSCKŻP.EngelnieznałzasobuArchiwumMinisterstwaSprawWe-
wnętrznych(dziśwIPN),wtymprzedewszystkimtygodniowych,miesięcznych
irocznychsprawozdańPowiatowychiWojewódzkichUrzędówBezpieczeństwa
Publicznego,wktórychdużomiejscapoświęconotzw.stanowibezpieczeństwa
wterenie,aleniezmiernierzadkowymieniasiętamnarodowośćofiarmorderstw
irabunków.WsferzeliteraturypamiętnikarskiejEngelbazujegłównienadwóch
książkach:MarcaHillelaLemassacredessurvivantsenPologneaprèsl)holo-
causte1945-194738orazzbiorzeTestimoniesofSurvival.96PersonalInterviews
fromMembersofKibbutzLochameiHageta)ot39.
Engelpostawiłkilkaważnychhipotez.Pierwszadotyczystosunkowonie-
wielkiejliczbypoświadczonychźródłowozabójstwŻydówwbadanymokresie.
BazującnasprawozdaniachMAP,podał,żemiędzywrześniem1944r.awrze-
śniem1946r.straciłożycieconajmniej327Żydów.Byłtowynik130nincyden-
tów”w102miejscowościach.Ztejliczby155zabójstwmiałomiejscemiędzy
wrześniem1944r.akońcemgrudnia1945r.(148ofiarw1945r.i162między
początkiemstyczniaikońcemwrześnia1946r.).Wdwóchinnychsprawozda-
niachznajdująsięinformacjeo:189zabójstwachdokonanychnaŻydachmiędzy
marcemisierpniem1945r.(108tylkowmarcu40)oraz351przypadkachśmierci
międzylistopadem1944r.agrudniem1945r.41Mojebadaniaopartenakweren-
dziewAŻIHorazAANwdokumentachPKWNiMAP(gdzieznajdujesiępod-
zespółpt.CKŻP)potwierdzajądaneprzedstawioneprzezEngela.
DochodzątuinformacjeupublicznionenakonferencjiprasowejwCKŻP26
stycznia1946r.42Wedługnich,wsamym1945r.zamordowanowdziewięciu
38Plon,Paris1985.Podstawaźródłowatejpracyjestbardzowąska,autorcytujezaledwie
kilkapowojennychwywiadówocalonychŻydówprzeprowadzonychprzezniegosamegoorazkilka
opublikowanychwjęzykufrancuskimiangielskimwspomnieńżydowskich.
39TelAviv1984,wjęzykuhebrajskim.
40AAN,MAP,sygn.786.
41DiasporaResearchInstitute,sygn.P.21/7.8.
42AŻIH,CKŻP,WydziałKulturyiPropagandy,sygn.303/XIII/187.Zainformacjędziękuję
AlinieSkibińskiej.WefragmenciememorandumCKŻPdlaKomisjiAnglo-Amerykańskiej,prze-
bywającejwlutym1946wPolsce,czytamy:nW1945r.zamordowano353Żydów.Aktyte
inspirowaneidokonywaneprzezreakcyjnegrupypodziemne,któreznajdująsięwstałymkontakcie
zreakcyjnymgenerałemAndersemweWłoszechizresztkamib[yłego-przyp.A.Ż.]rządulon-
dyńskiegonaemigracji.Tasamazbrodniczaręka,któragodziwdziałaczypartiidemokratycznych,
oficerówWojskaPolskiegoitd.,prowadzirównieżdziałalnośćantysemicką”.Ijedynienrządpolski
ipartiedemokratycznezwalczająantysemityzm,zakorzenionyjeszczewokresiecaratuiwzmoc-
nionywokresieokupacjiniemieckiejprzeznazistowskąpropagandęhitlerowską.Dekretosądach