Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teologiaprawakościelnegojakodyscyplinanaukowa
13
byłprzedmiotembadańteologów,kanoniściiprawicyniesięgalidalej
,
niżdotrzeciegowieku.Jeszczebardziejuderzającąnowościąbyło,że
SohmwidziałwKościelepierwotnympunktwyjściowyikluczdo
zrozumieniaustrojuKościoła,anawetkryteriumocenyustrojuicałej
historiiKościoła.SzukałprzetowKościelepierwotnymtychczynni-
ków,któreutorowałydrogęrozwojowiustrojuKościoławwiekach
następnych.IchodkryciemiałowedleSohmarozwiązaćzagadkę
ustrojuKościołaiujawnićłącznośćteraźniejszościzprzeszłością.
ObrazKościołapierwotnegousiłowałSohmodtworzyćopierając
sięnaNowymTestamencie,zwłaszczazaśna1Kor.Wychodzączza-
łożenia,żeustrójówczesnegoKościołapoznajesięnieprzezporów-
naniezżydowskimiczyrzymskimikorporacjami,leczzjegowiary
iświadomości,SohmpotraktowałpismaNowegoTestamentujako
źródładopoznaniaustrojuKościołaijegoprawa.Prawniczaanaliza
tychdokumentówdoprowadziłagodowniosku,żeformyorganiza-
cyjneKościołapierwotnegonietylkoniemająstrukturyprawnej,ale
pozostająwręczwsprzecznościzprawem.Porządekprawnyodpo-
wiada–pisze–istociepaństwa,stoijednakwsprzecznościzistotą
Kościoła.IstotaprawakościelnegosprzeciwiasięistocieKościoła–to
teza,doktórejdoszedłwkonkluzji.
TwierdzenieSohmamusiałowywołaćreakcję.Godziłoonoge-
neralnieiwsposóbzasadniczywnaukęoKościele-społecznoścido-
skonałejitowczasach,gdyeklezjologiadoszłaniejakodoszczytu
nujurydycznienia”.WpolemikęzSohmemzaangażowalisiętacy
autorzyjakJ.B.Sägmüller,H.Blumenstok,P.Founier,L.Bendix,
J.Hollweck,awdrugiejpołowieXXwiekuK.Mörsdorf(1909-1989)
czyY
.Congar(1904-1995).Mimożedyskusjawniosławielenowych
elementówwspojrzeniunaprawokościelne,tojednakokazałosię,że
zproblemempodniesionymprzezSohmaniedaradyrozprawićsię
wsposóbpolemiczny,leczwymagaonfundamentalnych,teologicz-
niepogłębionychbadańnadprawemkościelnym.Zorientowanosię,
żeniewystarczawykładaćwiernymobowiązująceprawo,lecztrzeba
uzasadnićjegoistnienie,wykazać,żeniekłócisięonozistotąKościo-
ła.Tymwymogomniemogłapodołaćnaukakościelnegoprawa
publicznego,któraprogramowowidziałaswezadaniewwykładzie
