Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Przedmowa
§2.Maszynyjakopojęcia
Nawetjednakniezależnieodrzeczywistejnaturyoddziaływaniaprak-
tykitechnicznejnakształtowaniesięwiedzynaukowejnietrudnoza-
uważyć,żewobrębiepojęciowościfilozoficznej-mimokonsekwent-
nejuniwersalizacjipojęciamaszynyirozszerzaniajegozakresupoza
obszarsamychtylkoartefaktów-więźznajogólniejrozumianymi
urządzeniamitechnicznyminiezostałanigdyzerwana.Po-
wstającewciążnowetypymaszyn-energetycznych,elektronicznych,
informatycznych...-choćniebezpośrednio,tojednakkażdorazowo
uzupełniałyimodyfikowałytreśćfilozoficznegopojęcia.Maszynajuż
nietylkodziałasamodzielnieiregularnie,lecztakżemożeponadto
uruchamiać,produkować,przekazywać.Kategorieenergii,produkcji
iinformacji-wróżnychzresztąkonfiguracjachiniezawszewszystkie
razem-zaczęływspółtworzyćsensmaszyny-pojęcia.
Faktyteniejednokrotniesłużyłyjakoargumentnarzecztezy
omaszynachjakopojęciach:człowiektaknaprawdęmyśli
zapośrednictwem(zapomocą)tego,cosamwytworzy.Wwersji
rozszerzonejtezatamówipoprostuotym,coczłowiekwświeciena-
potka.DŚwiat”odpoczątkubyłbyponiekądDpełenkategorii”iotyle
teżstanowiłbyswoistepoletranscendentalnedlaludzkichdziałań
imyśli,polezarazemcałkowicieempiryczneizmienne,zawszejed-
nakpierwotneidominujące.Ztegopunktuwidzenia-jeśliprzyjąć
raczejwersjęzawężoną(ostatecznieczłowiekjestbytem,któryzwykle
napotykato,cosamwytworzył,czyli-mówiącwprost-uczłowie-
czaświat)-maszynyzistotyswejinieuchronniepanująnadludźmi.
Ztegopunktuwidzenia(relacjimiędzymaszynamiiludźmi)wszelka
przedmiotów”(tamże,s.93).Napytanie:DDlaczegowłaśniewtymczasiezaczętodo-
strzegaćwotaczającymświeciegeometrycznestruktury?”(tamże,s.14)odpowiedź
brzmi:DRozważaniageometrycznemogąodnosićsiędoprzedmiotów,któremająregu-
larneformyisąjednorodne[...]PrzedmiotytegotypupojawiłysięwXVIiXVIIwieku
naszersząskalę”(tamże,s.38).Tęnowąklasęprzedmiotów-jednorodnych,regu-
larnych,dobrzewykonanych,aprzeztoDpodatnychnailościoweokreślenia”(tamże,
s.49)-nazywaOzonDmaterialnymiprzedmiotamiabstrakcyjnymi”,azaichkrólestwo
uznajeDznormalizowanyświattechniki”(tamże),zależny,rzeczjasna,odspołecznych
warunkówprodukcji(stądrolagospodarkitowarowejireformyartylerii).
