Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Przedmowa
§4.Próbaokreśleniapunktuwyjściafilozoficznych
rozważańnadtechniką
Cojednakwtymprzejściu,wtymodwróceniuperspektywydziejesię
zsamympojęciemmaszyny?Czyzachowujejeszczejakąkolwiekjed-
nośćlubspójność?Czymożebyćużytecznedlafilozofiitechniki?Czy
pomagauchwycićfenomenyzwykletraktowanejakoDtechniczne”,
wtymnp.fenomentradycyjnierozumianejDmaszyny”?
Wbrewpozoromniechodziokwestieterminologiczne,które
rozwiązaćmogłabyprostatautologia:maszynytomaszyny,pojęciato
pojęcia.Jużprędzejnależałobykwestięterminologicznąpotraktować
jakoświadectwoproblemujaknajbardziejrealnego,mającegonadoda-
tekkonkretneźródłaiwarunki-tyleżzresztąhistoryczne,copojęcio-
we.Wspominaliśmyjużostopniowymwzbogacaniuiróżnicowaniu
pojęciamaszynywrazzrozwojemsamychurządzeń(sztuczność-au-
tonomia-regularność-napęd-produkcja-przekaz).Zpewnością
trzebabypowiedzieć,żeniejednokrotniezkoniecznościkonstruowa-
nojeodnowa(wówczasmielibyśmywieleróżnychpojęćmaszyny).
Zapewnenierzadziejdziedziczono(mniejlubbardziejświadomie)
starepojęcieijedyniestosowanojedonowejsytuacji(maszynainfor-
matycznaujmowananawzórmechanicznegonarzędzia).Wobuwy-
padkachmożnaznaleźćdobreracjeuzasadniającesłusznośćobranej
drogi.Utrzymaniestaregopojęcianiemusioznaczaćzłegorozpozna-
niabądźanachronizmu-Danachroniczny”możebyćraczejsposób
istnieniaiwykorzystaniaDnowych”urządzeń.Skoropo-
jęciemaszynyrazjużwyrwanezostałozobszaruściśletechnicznego
iniedokonałosiętobezzwiązkuzpojmowaniemna-
turytegoobszaru,jakrównieżniebezzwiązkuzprzemianamiwnim
zachodzącymi,tymtrudniejterazodnosićtopojęciedotegożobszaru
bezryzykapopełnieniaekwiwokacji.
Specyfikapojęciamaszyny
Możnaargumentować,żetozwyczajnylosfilozoficznychpo-
jęć,które-jakwiadomo-mająswojeźródłowogólniepojętej
rzeczywistości,czyli-inaczejmówiąc-wszerokorozumianym
