Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYKŁAD8
rozgarniętymumysłowo.PrzeprowadzonapróbawypadapomyślnieiSokrates
stwierdza:„Nieprawdaż,chociażgoniktnieuczył,tylkomupytaniazadawał,on
zaczniewiedzieć,samąwiedzęzgłębipodejmując”.
Zwróćmyuwagęnawieleznaczeńsłowa„zapamiętać”.Wzależnościodkon-
tekstu„zapamiętaćtekst”znaczy:
umiećdosłowniegopowtórzyć,
umiećgostreścić,
umiećwydobyćzniegonajbardziejistotnetreści,
rozpoznaćgojakojużwidzianyprzypowtórnymoglądaniu.
Conajbardziejtrafiadonas?Obraz,dźwięk,czymożezapach?Wepocetele-
wizyjnejpanujeteoria,żeobraz.Zkoleipamięć„zapachowa”jestbardzotrwała:
możemyprzypomniećsobieobrazzdzieciństwa,gdynagle„coś”zapachnietak
samojakwtedy.
Początkowoprzezterminpamięć(gr.mn´
eme,łac.memoria)rozumiano
uczeniesiętekstutak,bymożnagobyłodosłownieodtworzyć(czyliwłaśnie
„napamięć”).Współczesneznaczeniesłowapamięćjestoczywiścieniecoinne.
Psychologowiewyróżniajątrzyzasadniczetypypamięci:wzrokową,słuchową
iruchową.Pierwszedwieniewymagająobjaśnienia,trzeciąbyćmożemadziec-
ko,które„musi”sięwiercićwklasiepodczaslekcji.Oczywiścieniemaczłowieka,
którybyłbywstuprocentachwzrokowcem,słuchowcemczyruchowcem.Rozpo-
znanietypuswojejpamięcitopołowasukcesuprzyzapamiętywaniu.Nauczyciel
powinienoczywiścieorientowaćsię,jakityppamięcimadanyuczeń;jestto
rzeczjasnamałorealneprzykilkudziesięcioosobowychklasach.
Zaksiążką4ZbigniewaPietrasińskiego,któramimoupływuponad40lat
odjejpierwszegowydanianietylkoniestraciławielezeswojejaktualności,
alekorzystnieodróżniasięodpełnychpustosłowiadostępnychdziśpublikacji
ozapamiętywaniu,cytuję,jakieformymożeprzybieraćaktywnośćczłowieka,
usiłującegoprzyswoićsobietreśćczytanegotekstu.Możetobyć:
1.Dokładne,bardziejjasneiszczegółoweniżzwyklespostrzeganie(odczyty-
wanie)tekstu.
2.Wykonywanieruchówartykulacyjnych(odczytywanienagłoslubszeptem).
3.Wykonywanierytmicznychruchówgłowy,tułowialubkończyn.
4.Ponowneodczytywaniecałościmateriałulubtrudniejszychjegoczęści.
5.Odtwarzanie,powtarzaniewmyślitrudniejszychfragmentów.
6.Dzielenietekstunaczęścistanowiącepewnejednostkitreściowe.
4ZbigniewPietrasiński,Sztukauczeniasię,WiedzaPowszechna,Warszawa1961.Wksiążce
tejjest,owszem,obszernyrozdział,któryniezainteresujewspółczesnegoCzytelnika:efek-
tywnośćnauczaniarutynowychczynnościwszkolezawodowej,naprzykładposługiwaniasię
pilnikiem.
14