Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nawetanigładkościtamwamszukaćtrzeba,
Jakowstyduacnoty,darówprzednichznieba43.
Mamytuwięcdoczynieniazapoteozącnotybędącejwartoś-
ciąprzewyższającąwszystkieinne.Motywtenłączysięwtekście
zpostulatemnrówności”
,który,jakpamiętamy,zajmujepoczesne
miejscewwiększościtekstówpodejmującychtematykęmałżeńską.
Namarginesiedodajmy,żewtwórczościepitalamijnejpojawiasię
onnajprawdopodobniejporazpierwszywłacińskimEpitalamium
Laurentii—anonimowymtekścieprzypisywanymprzezdługiczas
Klaudianowi
44
.Kochanowskiwyzyskałtenmotywwdośćniekon
-
wencjonalnysposób:wjegoujęciunrówne”będziebowiemtylko
tomałżeństwo,wktórymżonawywodzisięzestanunpodlejszego”
.
Poetaidzietutajwśladyrzymskiegoprześmiewcy—Marcjalisa,
którywswoichepigramatachzaprezentowałtakiwłaśniesposób
okiełznaniakobiety.
Wwiększościtekstówparenetycznychnadpochwałąmiłościzmy-
słowejdominowałazdecydowanieapoteozamałżeńskiejnprzyjaźni”
.
Bywałojednak,czegoprzykłademjestchociażbyStadłomałżeńskie
Mrowińskiego,iżpojęciategonieutożsamianowyłączniezduchową
sferążycia,leczpisanoonprzyjaźni”równieżwkontekściedoznań
cielesnych.Bardzopodobnymotywodnajdujemywpochodzącym
z1650rokuepitalamiumFranciszkaCezaregozatytułowanymKo-
niunkcyjaszczęśliwadwóchherbowychplanetówOstojeiPółkozica
wschodzącychprzywesołychgodachJegoMościP
.JanazSolcaSole-
ckiegozJejMościąPannąLudwikązPrzybysławicMinorówną.
Wtymoryginalnymtekście,wktórymdogłosudochodzibaro-
kowezainteresowanieheraldyką,zawarłautornastępującądefinicję
małżeńskiejnprzyjaźni”:
Przyjaźń,miękkijedwabwmowie,
Przyjaźń,jasneokowgłowie,
43J.Kochanowski:Dziewosłąb.W:Idem:Dziełapolskie.Wydaniekompletne.T.1.
Oprac.J.Lorentowicz.Warszawa[ok.1920],s.113.
44Zob.Epitalamiaantyczneś,s.134—139.
~
ISTOTAMAŁŻEŃSTWA
~
27~
