Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Współczesnakulturacorazczęściejbywaokreślanajakokulturaobrazowa
lubobrazkowa.Oiletopierwszemiano(obrazowa)mapodkreślaćpewien
zwrotwkierunkuznaczeniaobrazowości,otyledrugie(obrazkowa)jestkry-
tykąobniżeniapoziomukultury,cofnięciasięwkulturowymrozwoju,za-
traceniawartościnakorzyśćczegoś,coniewymagarozległychkompetencji
intelektualnych,cojestuboższe.Uboższeniżkulturasłowa,kulturapisma,
kulturatekstu.
Wielkadychotomiasłowo-obraz,którakorzeniemogłabymiećwepoce
przedpiśmiennej,wprawdziejużwielowiekowa,alewłaśniedziśmocnoin-
trygującaiwyraźnieuwypuklona-bywasprowadzanadojaskrawejopozycji
słowaiobrazu,donierównejwalki,wktórejszlachetnesłowoumierapod
naporembarbarzyńskiegoobrazu.Czyjednaknapewnoosłowowjegopier-
wotnymznaczeniuchodzi?Zauważmy,żewdostrzeżeniumożliwościobrazu
swojepodstawymiałokształtowaniesiępiśmienności.Mnemotechniczne
próbywiązaniamuszelek(wampumuIrokezów)czysznurków(kipuuPe-
ruwiańczyków),nacinaniapatyczkówposłańców(stickmessageswAustralii)
niedałypoczątkupismu.Uczyniłtowłaśnieobraz:wpostacipiktogramów,
potemideogramów,awkońcugrafemów.Wyewoluowanezikoniczności
przedstawieńpismostałosięsymbolicznymikonwencjonalnymsposobem
przedstawianiapojedynczychdźwięków.Choćdziś,posługującsięalfabetem
łacińskim,trudnozauważyćpodobieństwostawianychznakówdotego,co
mająoznaczać(por.ewolucjaliteryA),trzebapamiętać,żewciążistniejąpis-
maosadzonewtradycjiobrazu.Nawetjeśliuznamy,żepismoniemajużnic
wspólnegozikonicznościąprzedstawieńobrazowych,tojednakwciążpo-
zostajeonomediumobrazowym,toznaczymediumpolegającymnazmyśle
wzroku.
Jeśliwięcsłowoiobrazzostająskontrastowane,tonajczęściejwtleznaj-
dujesięmodeltekstowości,linearnościilogocentryzmu(pojętegotak-
żewsposóbtekstowy).Zestawionezsobąsąwtedynietylesłowoiobraz,
ilekonwencjaiikoniczność-rozumianeniejakodwapunktynaskali,ale
