Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metoda
etnogeograficzna…
17
tarzydopoczątkówlat70.XXwieku7
.WCzechachpowstałEtnografickýAtlas
(1971,1988),odtomutrzeciegozwanyEtnografickýatlasČech,MoravyaSlezska,
naSłowacjiwydanoEtnografickýatlasSlovenska(1990)8.Od1967do1992roku
opublikowanodziewięćtomówMagyarnéprajziatlasz9.Wymienioneatlasyetno-
graficznetworzonowróżnychokresach,napodstawieróżnychźródeł,nadtosto-
sującodmiennesposobyporządkowaniaiopracowywaniamateriału,wzakresie
zarównometodycznym,jakimerytorycznym.Wniektórychprzypadkachutrud-
niatoszerzejzakrojonestudiaporównawcze.
Zróżnymitrudnościaminaturyfinansowej,organizacyjnejiformalnejboryka-
lisięnatomiastautorzyEtnologicznegoatlasuEuropy.Projektrozpoczętywlatach
50.XXwiekumiałbyćnpierwsząpełniejsząpróbąmiędzynarodowegoporozu-
mieniaiuzgodnieniastanowiskteoretycznychwzakresieprzestrzennegoprzed-
stawieniaelementówkulturyludowejnaobszarzeEuropyiwyjaśnieniaprzyczyn
tegozróżnicowania”10.Pomimopoczątkowychoptymistycznychprzewidywań
wzakresiestopniazaawansowaniairealizacjizamierzenia11dotejporywydano
jedynietompoświęconyterminologiiwzakresieogniobrzędowychwEuropie12;
projektnajprawdopodobniejniebędziekontynuowany.
Odokresumiędzywojennegoopróczspecjalnychatlasówetnograficznych,
wramachposzczególnychopracowańmonograficznychukazałosięwieleskarto-
wańukazującychprzestrzennezróżnicowaniekulturowe,autorstwa:Kazimierza
Moszyńskiego,JadwigiKlimaszewskiej,LeonaPopiela,niecopóźniej-Krzysz-
tofaKwaśniewskiego,JanuszaBohdanowicza,TomaszaSkarżyńskiego,Adolfa
Nasza,JerzegoGrocholskiegoiinnych13.Wśródpóźniejszychbadaczywyróżnia
sięZygmuntKłodnicki,któryprzyczyniłsiędorozwojukartografiietnograficz-
nej,wszczególnościwzakresiewspółczesnegozastosowaniaorazinterpretacji
metodyetnogeograficznejiretrogresywnejwbadaniachnadzróżnicowaniem
kulturowym.Przykłademnowatorskichrozwiązańmetodycznychautorajestjego
pracapoświęconatradycyjnemurybołówstwuśródlądowemuwPolsce14.Badacz
7Trwałotowlatach1958-1971(zob.E.Burgstaller:InstitutfürLandeskundevonOber-
österreich.nJahrbuchdesOberösterreichischenMusealvereines”1970(115b),s.125[online]).
Wprzypisachskrótemn[online]”oznaczyłampraceimateriały,któresądostępnewInter-
necie;dokładniejszeodwołaniadoźródełinternetowychzostałyzamieszczonewBibliografii.
8EtnografickýAtlas.T.1.Oprac.J.Vařeka,H.LaudovA,V.Šmelhaus.W:nOpera
Ethnologica”.Nr8.Praha1971;T.2.Oprac.V.Scheufler.W:nOperaEthnologica”.Nr12.
Praha1988;EtnografickýAtlasČech,MorawyaSlezska.T.3:Řemeslná,domáckáamanu-
fakturnivyrobaaobchodvČechachvletech1752-1756.Oprac.Z.Martinek.Praha2000;
EtnografickýAtlasSlovenska.Red.S.KovačevičovA.Bratislava1990.
9Np.B.Jenőetal.Magyarnéprajziatlasz.T.9.Budapest1992.
10Z.Staszczak:Stanprzygotowania„EtnologicznegoatlasuEuropy”.nLud”1979,t.63,
s.221.
11J.Bohdanowicz,W.Sokołówna:Etnograficznepraceatlasoweł,s.156-158.
12DieTerminedesJahresfeuerinEuropa.ErläuterungenzurVerbreitungskarte.T.1:For-
schungenzumethnologischenAtlasEuropasundseinerNachbarländer.Red.M.Zender.Göt-
tingen1980.
13M.Pokropek:Metodaetnogeograficznał,s.66-67.
14Z.Kłodnicki:TradycyjnerybołówstwośródlądowewPolsce.Zaryshistoriisposobów,
narzędziiurządzeńrybackichwświetlemetodyretrogresywnej.Wrocław1992.Więcejome-
todzieretrogresywnejzob.np.:Idem:Metodaretrogresywnajakometodainterdyscyplinarna.
Przyczynekmetodyczny.W:Etnosamateriálnakultura.Red.E.Krekovič.Bratislava2000,
