Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział
1
Zarysrozwojugeriatrii
igerontologiiwPolsce
KatarzynaSzczerbińska
Historiarozwojugeriatrii
Termin„gerontologia”jeststosowanywodniesieniudowielodyscyplinarnegoobsza-
runaukizajmującejsięwszystkimiaspektamistarzeniasięistarości,włączającwto
zagadnieniadotyczącezdrowia,biologii,psychologiiisocjologii,jakrównieżprob-
lemyzdziedzinyekonomiiiuwarunkowańśrodowiskowychżycia.Porazpierwszy
pojęciegerontologiizaproponowałw1903rokuzoologimikrobiologrosyjskiIlia
Miecznikow,wywodzącjezgreckichsłów:geron–starzecilogos–nauka.Zewzglę-
dunawielodyscyplinarnycharakterwyróżniasięgerontologięspołeczną(np.geron-
topsychologię,gerontopedagogikę),gerontologiędoświadczalną,któraskupiasięna
badaniumechanizmówstarzeniasięnamodelachzwierzęcych,orazgerontologię
kliniczną,nazywanąmedycynąwiekupodeszłego,czyligeriatrię.Pojęciegeriatriipo
razpierwszypojawiłosięnapoczątkuubiegłegowieku.Wprowadziłjew1909roku
wiedeńskilekarzIgnatzLeoNasher,publikującartykułpt.„Geriatrics”wczasopiśmie
„NewYorkMedicalJournal”ipostulującwnimkoniecznośćwyodrębnieniaspecjal-
nejdyscyplinyklinicznej,któraodnosiłabysiędochoróbwiekupodeszłego.Pojęcie
geriatriinastałeweszłodoterminologiimedycznejw1915roku,gdyNasherzałożył
towarzystwoNewYorkGeriatricsSociety[1].WWielkiejBrytaniiszczególnezasłu-
gidlarozwojugeriatriipołożyładrMarjoryWarren(1897–1960),którawrazzFer-
gusonAndersoniLionelCosinsformułowałazasadycałościowejocenygeriatrycznej
(COG)pacjentówwpodeszłymwieku.Postulowałatakżeutworzenienowejspecjali-
zacjimedycznej–geriatrii,wydzieleniespecjalistycznychoddziałówgeriatrycznych
wszpitalachogólnychorazszkoleniestudentówmedycynywzakresieopiekinad
chorymiwstarszymwiekuprzezspecjalistówgeriatriilublekarzymającychwielolet-
niedoświadczeniewleczeniuosóbstarszych.DoktorWarrenw1947rokuzałożyła
MedicalSocietyforCareoftheElderly.Dziękijejstaraniomw1950rokugeriatria
zostałaformalnieuznanaprzezbrytyjskieMinisterstwoZdrowiaiNHS(National
HealthService)jakospecjalizacjamedyczna[1].Zaproponowanewówczaszasady
opiekigeriatrycznej,tj.podejściezespołowe,wielodyscyplinarnośćikompleksowość
orazzapewnienieciągłościikoordynacjaopieki,dodziśniestraciłynaznaczeniu.
