Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Rozdział2
Wujęciueuropejskimtempostarzeniasięludnościjestwostatnichkilkunastulatach
szybszewnowoprzyjętychpaństwachczłonkowskichzEuropyŚrodkowowschodniej,
zwłaszczawSłoweniiipaństwachbałtyckich,niżwkrajachzałożycielskichWspólno-
ty.NajmniejkorzystnasytuacjapanujewNiemczechiweWłoszech(w2009roku
osobypowyżej60.rokużyciastanowiływtychkrajachponad20%społeczeństwa).
Jedynymkrajem,wktórymnastąpiłspadekprocentowegowskaźnikaudziałuosób
starszych,byłaIrlandia,astosunkowoniewielkiwzrostjejudziałumiałmiejsce
wSzwecji,Danii,WielkiejBrytaniiiLuksemburgu[3].
Wujęciuglobalnymśredniczastrwaniażyciawynosiponad60latijestmocnozróż-
nicowany[4].Kobietywskaliświatażyjąśrednio6latdłużejodmężczyzn,chociaż
iwtymprzypadkuodnotowujesięznaczneróżnice.NajdłużejżyjąJaponki–87lat.
ZarazponichsąmieszkankiHiszpanii,Szwajcarii,SingapuruiWłoch,któreżyją
85lat.WeFrancji,Australii,KoreiPołudniowej,LuksemburguiPortugaliikobiety
żyjąprzeciętnie84lata.Jeślichodziomężczyzn,tonajdłużejżyjąmieszkańcyIslan-
dii–81lat.WSzwajcarii,Australii,Izraelu,Singapurze,NowejZelandii,Włoszech,
JaponiiiSzwecjiprzeciętnaoczekiwanadługośćżyciawynosi80lat[5].Średniadłu-
gośćżyciajestnajkrótszawnastępującychpaństwach:Haiti(kobiety–43,6lat,męż-
czyźni–32,5lat),RepubliceŚrodkowoafrykańskiej(kobiety–49,3lat,mężczyźni
–43,6lat),Lesotho(kobiety–50,7lat,mężczyźni–44,1lat)orazSuazi(kobiety
–51,4lat,mężczyźni–47,4lat)[5].Ważnymwyzwaniemjestwtymzakresiedąże-
niedowydłużaniaprzeciętnejdługościtrwaniażycia,przedewszystkimprzezzwięk-
szanieświadomościzdrowotnejiumacnianiepotencjałuzdrowotnegomieszkańców
krajów,wktórychśrednietrwanieżyciajestnajkrótsze[4].
Jednązgłównychprzyczynstarzeniasięspołeczeństwajestszybkirozwójmedycy-
ny,wtympokonaniechoróbzakaźnych,comam.in.przełożenienazjawiskoprzejś-
ciademograficznego[6].Jesttoniezwykleistotnyprocesdotyczącyrozwojuludno-
ści,wktórymzmianypopulacjiprzesuwająsięodniskiegowzrostujakorezultatu
wysokiejpłodnościiwysokiejumieralności,dogwałtownegorozwoju,anastępnie
zpowrotemwkierunkuniskiegowzrostu,będącegowynikiemspadkuzarówno
płodności,jakteżumieralności.Innymisłowy,przejściedemograficznejestzmia-
nąreprodukcjiludnościspowodowanąmodernizacjąspołeczeństwa,polegającąna
gruntownymobniżeniusięliczbyurodzeńizgonów,idącymwparzenajpierwzros-
nącymprzyrostemnaturalnym,apóźniejzjegoregularnymspadkiem.Zjawisko
przejściademograficznegowiążesięzezmianąstrukturyludności,zwielokrotnym
wzrostemudziałuludzistarych,czylidemograficznymstarzeniemsiępopulacji,
orazzezmniejszeniemsięudziałudzieciwspołeczeństwie.NapoczątkuXXIstu-
lecianastąpiłodrugieprzejściedemograficzne,będącezjednejstronyefektem
spadkuumieralnościiwydłużeniasięczasutrwanialudzkiegożycia,zdrugiejzaś–
pochodnąprzekształceńcharakteruifunkcjiwspółczesnejrodziny,prowadzących
doobniżeniadzietności[6].
