Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StanisławPiątek
1.2.INSTYTUCJONALNEFORMYORGANIZACJI
INSTYTUCJE
Większośćzbiorowychdziałańludzimazorganizowanycharakter.Polegają
onenaskoordynowanychwysiłkach,podporządkowanychosiągnięciuwyznaczo-
negocelu.Zorganizowanycharaktermogąmiećdziałaniapodejmowaneoka-
zjonalnie,napodstawiedoraźnychuzgodnień,dlaosiągnięciaprzemijających
celów.Takicharaktermaaktywnośćkomitetukolejkowego,grupywycieczkowej
lubzespołurodziców,udzielającychpomocywzorganizowaniu„studniówki”.
Jednakdlafunkcjonowaniasytemupaństwowego,społecznegoigospodarczego
podstawoweznaczeniemajątrwałeformywspółdziałanialudzi,czyliorganiza-
cje.Trwałewspółdziałanieludziwymagawspólnotycelów,interesówlubinnych
motywacji,któretworząwięzimiędzyludzkienatylesilne,żewystarczająone
dozapewnieniaspójnościdziałańzbiorowychwdłuższymczasie.Wewspółczes-
nychspołeczeństwachorganizacjeopartewyłącznienawięziachmiędzyludzkich
podlegająjednakwieluograniczeniom,któreutrudniająimosiąganietrwałych
idługofalowychcelów.Zdolnośćdorealizacjitakichcelóworganizacjeosiągają
wwynikuinstytucjonalizacji,zwanejniekiedyrównieżformalizacją.Instytucjo-
nalizacjaorganizacjiutrwalajejcele,strukturywewnętrzneisposobydziałania
orazokreślarelacjeorganizacjizotoczeniem.Instytucjonalizacjaorganizacji
możebyćopartanareligii,tradycji,zwyczaju,kulturzelubautorytecieosóbtwo-
rzącychorganizację.Wewspółczesnychspołeczeństwachgłównymczynnikiem
instytucjonalizacjiorganizacjijestjednakprawo,stanowiącepodstawędwóch
mechanizmówsilniewpływającychnazachowanialudzi,amianowicie–władzy
iwłasności.Dlategoorganizacjeprzewidzianeobowiązującymprawem,utwo-
rzoneifunkcjonującenajegopodstawienazywasięinstytucjami.
PROCESINSTYTUCJONALIZACJI
Instytucjonalizacjaorganizacjijestopartawznacznymstopniunaprawie,
gdyżprawookreśladozwoloneiuznanewprzestrzenipublicznejformywspół-
działanialudzi.Prawozapewniaorganizacjompodmiotowośćwstosunkach
zpaństwem,innymiorganizacjamiiosobamiorazumożliwiaskutecznepodej-
mowanieczynnościprawnych,cojestkoniecznedoosiągnięciawielucelów.
Podstawaprawnajestkoniecznym,aleniewystarczającymwarunkiemprowa-
dzeniazorganizowanejdziałalności.Instytucjamusiwytyczyćswójcel(misję),
