Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nym,którewszędziewprowadzająpodobnewzoryzachowańkonsumpcyj-
nych,modyirozrywki
49
.Wwynikutychprocesówglobalizacjajestczęsto
krytykowanazazniszczenieróżnorodnościkulturowej,degradacjęlokal-
nychczyśrodowiskowychtabukulturowych,zabijanielokalnychtożsa-
mości,atakżelokalnejwytwórczości
50
.Zdrugiejjednakstrony,nauwagę
zasługujefakt,żerozwójkulturyocharakterzeglobalnymspowodował
„przesycenie”jednymnarzuconymstylemżycia,coprzyczyniłosiędosil-
negozainteresowaniazanikającąkulturąregionów
51
,wwynikuczegopo-
wstajewieleinicjatywocharakterzelokalnym,któremająnawiązywaćdo
tożsamościispecyfikidanegoregionuczygrupy.
Interesującąpoznawczowodniesieniudozaprezentowanychpowyżej
stanowiskjestteoria„globalnejekumenykulturowej”U.Hannerza.Definiu-
jeonpojęcieekumenyjakoobszarciągłychinterakcji,wzajemnegoprzeni-
kaniasięiwymianytreściwobszarzekultury.Przepływykulturowewob-
rębieglobalnejekumenyniemającharakteruanisymetrycznego,ani
wzajemnego.Większośćznichjestjednokierunkowa,zwyraźnymrozróż-
nieniemnacentrum,skądwywodzisięprzekazkulturowy,iperyferie,
gdziejestonjedynieprzyjmowany
52
.Globalizacjauczyniłakulturępo-
wszechniedostępną,jakkonstatujeZ.Bauman:„kulturajawisięludziom
jakoskładnicaprzeznaczonychdokonsumpcjitowarów,zktórychkażdy
rywalizujeoprzyciągnięcienieznośnieulotnejirozproszonejuwagipoten-
cjalnychklientóworazzatrzymaniejejnasobieprzezdłuższąniżmgnienie
okachwilę
53
”.
Podsumowującpowyższerozważania,wartoprzyjrzećsięzagrożeniom
orazpozytywnymefektomprocesuglobalizacjikulturowej.Donajważniej-
szychzagrożeńzwiązanychzglobalizacjąwwymiarzekulturowymmoże-
myzaliczyć:unifikacjęprzekazywanychprzezmassmediatreściorazwzo-
rówstylówżycianegującychobyczajeiwartościlokalne,niebezpieczeństwo
relatywizmuinihilizmu
54
,poddawaniewytworówkulturymechanizmom
wolnorynkowym,nadmiernąunifikacjępozbawionątwórczychposzuki-
wań.Natomiastdopozytywnychefektówglobalizacjikulturowejzaliczyć
należy:powszechnydostępdoinformacjiinieograniczonąmożliwośćdys-
trybucjiwytworówkultury,przekraczaniegranicprzestrzennychpozwala-
---
---
---
---
---
---
---
---
49
A.Jawłowska,Globalizacja...,op.cit.,s.123.
50
M.Golka,Cywilizacja...,op.cit.,s.155.
51
PrzykłademmogąbyćKaszubyczyŚląsk,któresilnieakcentująswojąodrębność,od-
radzającswojąlokalnąkulturę,tradycjęorazjęzyk.
52
P.Sztompka,Socjologiazmianspołecznych,op.cit.,s.98-99.
53
Z.Bauman,Kulturawpłynnejnowoczesności,Agora,Warszawa2011,s.28.
54
M.Balicki,Globalizacja–szansączyzagrożeniemdlakulturnarodowych?,[w:]Kulturytra-
dycyjneakulturaglobalna,J.Nikitorowicz,M.Sobecki,D.Misiejuk(red.),TransHumana,Biały-
stok2001,s.175.
24
