Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ekonomia
czasu
17
rzysty,uniemożliwiającnamwtensposóbzerknięciewgóręlubwdółstrumienia.
Możemynawetniemiećświadomościczasudopóty,dopókistrumieńniewyschnie,
jakstałosiętowprzypadkumnichówzSantaMariaDellaConcezione.
Ekonomiaczasu
Pamiętaj,czastopieniądz.
BenjaminFranklin
2
Czastonajbardziejwartościowyelementnaszegomajątku.Wklasycznejekonomii
przyjmujesię,żeimdanyzasóbjestrzadszyoraznaimwięcejsposobówmożebyćwyko-
rzystany,tymwiększajegowartość.Złoto,naprzykład,niemasamoistnejwartości.Nie
jestniczymwięcejjakżółtymmetalem.Jednakżeżyłyzłotasąnaziemirzadkie,asamo
złotomożebyćwykorzystywanenawielesposobów.Napoczątkuludziewykorzystywali
złoto,abyrobićzniegobiżuterię.Bardziejwspółcześniestałosięonoprzewodnikiem
wkomponentachelektronicznych.Relacjamiędzyniedoboremawartościąjestdobrze
znana,wygórowanacenazłotaniejestwięcwielkimzaskoczeniem.
Większośćzasobów,któremogądonasnależeć–diamenty,złoto,banknotystudo-
larowe–dasięuzupełniać.Odkrywasięnowezłożazłotaidiamentów,drukujenowe
banknoty.Inaczejwyglądasprawaczasu.Nic,coktokolwiekznaszrobiwswoimżyciu,
niepozwolizgromadzićchoćbyparuchwilodsetek;nicniedaszansynaodzyskanie
czasuźlewykorzystanego.Czas,któryupływa,mijabezpowrotnie.ChoćwięcBenFran-
klinmiałracjęwwielukwestiach,myliłsię,mówiąc,żeczastopieniądz.Czas,nasze
najbardziejograniczonedobro,jestwrzeczywistościznaczniecenniejszyniżpieniądze.
Dostrzegamywprostwartośćczasuwnaszychcodziennychtransakcjach.Naogół
wartośćczasuwyznaczajegocena.Często,naprzykład,jesteśmygotowidopłaceniaspo-
rychsumzaskorzystaniezczasuinnychosób.Imwyższajestcena,tymcenniejszyjest
czas:zakładasię,żeprawnikzarabiający500dolarówzagodzinęjestlepszymspecjalistą,
niżprawnikzarabiający200dolarówzagodzinę;produktyręcznierobione(cooznacza:
robionepowoli)sącenionewyżejniżprzedmiotyprodukowanetaśmowo;auważnie
przygotowaneispożywanejedzeniejestbardziejwartościoweniżfastfoody.Wszystkie
usługi,takiejakdostawazdnianadzieńorazpralniechemiczne,bezpośrednielotyoraz
sklepyotwartecałądobęzzałożeniawiążąsięzdodatkowymiopłatamizewzględuna
naturalnąwartość,jakąmadlanaswłasnyczas.
Wobliczuwysokiejwartości,jakąprzypisujemyczasowi,orazwobliczufaktu,że
czasjestnajbardziejwartościowymzposiadanychprzeznasdóbr,uderzaspostrzeżenie,
jakmałouwagipoświęcamysposobom,wjakigospędzamy.Gdybyniecodenerwująca
znajomapoprosiłacię,abyśzainwestowałpieniądzewjejnowyinteres,prawdopodobnie
rozważyłbyśpotencjalnekorzyściistratyproponowanejtransakcji.Gdybyśstwierdził,
żeprojektznajomejtozłainwestycja,niemiałbyśproblemuzpowiedzeniemDnie”,na-
wetjeśliwiązałobysiętozryzykiemurażeniajej.Wkońcuktóryrozsądniemyślący
człowiekwyrzucapieniądzeprzezokno?Alezałóżmy,żetasamaznajomazapraszacię
naobiad.Jestdużaszansa,żenieprzeprowadziszanalogicznejanalizykosztówistrat.
Niezależnieodtego,jakbardzochciałbyśnieiść,prawdopodobniewygospodarujesz
