Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Dydaktykajakopraktykakulturowaidyscyplinanaukowa
19
pozwalaodkryć,żeto,comieliśmyzaistotęprocesówdydaktycznych,jest
tylkojednązmożliwości,żeprawidłowości,któreuznawaliśmyzauniwersal-
ne,zostaływytworzoneprzezwarunki,wjakichtkwiliśmy.
1.2.Dydaktykajakopraktykakulturowa
idyscyplinanaukowa
Gdyużywamysłowa„dydaktyka”,częstomamynamyślipraktykęsłużącą
temu,byuczniowiemoglisięuczyć.Możnaprzypuszczać,żepraktykina-
uczaniatowarzyszączłowiekowiodpoczątkudziejówludzkości,choćsystem
ichzorganizowanejrealizacji,atymbardziejzarządzanianimi,pojawiłsię
whistoriiznaczniepóźniej.Jedno,cowiemynapewno,tożemogąbyćone
bardzoróżnorodne,opartenazupełnieodmiennychprojektachiprowa-
dzącedoodmiennychrezultatów.
To,jakorganizowanejestinstytucjonalneuczeniesię,zależyod
Praktyka
bardzowieluczynników.Kluczowesąwarunkispołeczno-ekono-
dydaktyczna–
miczne,tojestzbiorowepotrzeby,polityka,dominująceideologie
dlaczegotaka
iuwarunkowaniagospodarcze.Naprzykładideaupowszechniania
anieinna?
szkołypojawiłasięwnaszejhistoriizdużąsiłąwrazzrozwojemgo-
spodarczym,jakinastąpiłwXIXwieku,gdydopracypotrzebowanoludzi
zelementarnymchoćbywykształceniem.Politykaiideologiewpływająteż
międzyinnyminato,czegoucząsięuczniowie,jakijestmodelabsolwenta,
jakiewartościrządząszkołą.
Swojeważneźródłaiinspiracjedydaktykaczerpieteżzpodłożakul-
turowego:tradycji,zwyczajów,powszechniepodzielanychwartościinorm.
Wpływtradycjibywaprzemożny.Naprzykładmodelsystemuklasowo-lek-
cyjnegozpodziałemnaprzedmioty,którydodziś„zprzyzwyczajenia”jest
realizowanywszkole,opracowałwielkiczeskipedagog,JanAmosKomeń-
skiwXVIIwieku.Niktsięteżniezastanawia,dlaczegowszkoleuczymy
sięszczegółowychtreścizbiologiiczygeografii,alejużniematakich
przedmiotówjakpsychologia,prawoczyantropologia,któresąbardzo
istotnezpunktuwidzeniapotrzebindywidualnychispołecznych.Niema,
bo…niebyło.
Wtreściachiszczegółachorganizacyjnychpraktykidydaktycznezależą
równieżoduwarunkowańprawnych,wtymstrukturysystemuoświatowe-
go,obowiązującegonarodowegoprogramunauczaniaitowarzyszącychmu
rozporządzeń.Naichprzebiegmawpływtakżeteorianaukowa,zwłasz-
czata,którąprzyszlinauczycielepoznająwczasiekształceniazawodowego,
