Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Partycypacyjnepodejmowaniedecyzji
2.1.Wprowadzenie
Przezostatnie40latobywateleipolitolodzynacałymświeciewcorazwięk-
szymstopniudomagalisięzwiększeniapoziomupartycypacjiwpublicznychpro-
cesachdecyzyjnych.Wszczególnościdotyczyłotodecyzjipodejmowanychna
lokalnym,najbliższymobywatelomszczeblu.Poziomtychoczekiwańwzrósł
szczególniewlatach90.XXwiekuoraznapoczątkuXXIwieku,comiałozwią-
zekzkryzysamiorazskandalamikorupcyjnymi.Wystąpiłwtedytzw.„deficytde-
mokracji”,tj.sytuacja,wktórejpozorniedemokratyczneorganizacjelubinstytu-
cjeniespełniłypokładanychwnichoczekiwańodnośniedotego,couważanejest
zazasadydemokracji.DeficyttenspowodowałnapoczątkuXXIwiekuzwrócenie
sięwkierunkuszerszegouwzględnieniagłosuobywateliwprocesiekonsultacji
orazichpartycypacjiwpodejmowaniupublicznychdecyzji[34].Obecnieparty-
cypacjepodejmowaniedecyzji(PPD)jestuważanezaelementkoncepcji„do-
bregozarządzaniapublicznego”[78].
2.2.IstotaprocesuPPD
Procesdecyzyjny,wtymprocespartycypacyjnegopodejmowaniadecyzji
składasięwogólnościztrzechetapów(por.rys.2.1).Napoczątkuformułujesię
jedenlubwięcejmodelidecyzyjnych.Odzwierciedlająonepostrzeganieprzezde-
cydentaproblemudecyzyjnego.Wetapiedrugimmodeledecyzyjneanalizo-
wane,tj.eksplorowanajestprzestrzeńrozwiązańmożliwychdorealizacji(do-
puszczalnych).Wwynikuanalizyokreślasię,jakrozkładasięwnichbalanswad
izaletposzczególnychrozwiązań.Natejpodstawieformułowanerekomenda-
cje.Wtrzecimetapiepodejmowanajestostatecznadecyzja,tj.następujeinterpre-
tacjarekomendacjiuzyskanychwetapiedrugimnaakcjepodjętewświecierze-
czywistym.Natymetapiemożezostaćdokonanaocena,czymodeledecyzyjne
zapewniływystarczającypoziomzrozumieniadopodjęciadecyzji.Negatywny
rezultattejżeocenymożeprowadzićdopowrotudowcześniejszychetapówpro-
cesuwceluudoskonaleniamodelidecyzyjnych[34].
2.3.Aktorzywpartycypacyjnympodejmowaniudecyzji
Procespartycypacyjnegopodejmowaniadecyzjiobejmujeserięinterakcjipo-
międzyróżnymiuczestnikamitegoprocesu,zwanymiteżaktorami.Interakcjete
mająmiejscenakażdymetapiePPD[34],aaktorzymająprzypisaneróżnerole
(por.rys.2.2).
Pierwsząznichjestrolapromotora.Promotorjestosobąluborganizacją,która
inicjujeproces,tj.składapropozycjęlubalternatywnepropozycjeprojektówlub
zmian[91].Promotoremprojektumożebyćnp.zarząddróglubzarządtransportu.
Kolejnąroląjestdecydent[82].Możeonwywodzićsięzszerszejgrupyinte-
resariuszyorazbyćpojedyncząosobąlubgrupąosób[82,91].Ważnącechąde-
cydentajestwładzaumożliwiającaustalanieregułosiąganiakonsensusuwproce-