Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Ekonomiczneaprawnepojęciewłasności
nicniekosztującej,darmowej,znajdującedobitnywyrazwokre-
śleniuuwłasnośćniczyja”,kryjesięwostatecznymrachunkuza
skażeniamipowietrzaatmosferycznego,wód,wycinaniemlasów
iinnymiprzejawamirabunkowejgospodarkiwstosunkudotego
–wnajgłębszymujęciu–wspólnegomajątkucałejludzkości.
Docelównaszejanalizykluczoweznaczenieposiadainnaważ-
nakategoriaprzedmiotówwłasności,jakąprawonietyle–jak
wpowyższymprzypadku–zniekształca,leczpoprostupowszech-
niepomija.Chodziokategorięsiłyroboczej,czylicałokształtucech
fizycznychimentalnych,jakiesąniezbędnedowykonaniapracy
wogólelubpewnejkonkretnejpracy.Pojęcietostosujemyjako
terminindywidualnyodnoszącysiędojednostekludzkich,anie
kolektywu,jaktobywawsformułowaniachosileroboczejdanego
naroduczyspołeczności,jakiemożnateżnazwaćujęciemstaty-
stycznym.Jeżelimyślprawnaiwyrastającenajejgrunciewyobra-
żeniawogóleuwzględniająówprzedmiotwłasności,toczyniąto
wsposóbwypaczony.Itakpraworzymskiedlawyjaśnieniasta-
tusuniewolnikauciekałosiędofikcjiumówiącegonarzędzia”,pod-
czasgdyzsocjoekonomicznegopunktuwidzeniakluczowącechą
niewolnikajestpozbawieniegowłasnościwłasnejsiłyroboczej,
którabędzienależećdojegoupana”.
Obiegowypoglądwtymzakresiewyrażatwierdzenie,żeugra-
czesprzedająsiebiewramachjednegowspólnegorynkueuropej-
skiego”(Garciaiin.2006).Problem,jakipowstajewzwiązkuztym
założeniem,tonawetnietylejegoprzedmiotowaprawdziwość,
tzn.rzeczywisteistnienieowegojednolitegorynkueuropejskiego,
zczymsiętutajniepolemizuje,leczcharakterystykarelacjizacho-
dzącychnatymrynku.Przedewszystkimjestjaskrawymuprosz-
czeniem–wduchuowejwspomnianejwyżejdoktrynymówiącego
narzędzia–mówienieousprzedawaniusiebie”przezgraczy.Ale
sformułowanianieratujewstawieniezamiastniegoterminuusiła
robocza”,choćnaturalniewstawkataprzybliżainkryminowaną
formułędorzeczywistości,gdyżistotnieobiektemtransakcjiryn-
kowychjestwłaśniesiłarobocza.Toonajesttowarem,aniesam
osobnikjakotaki,aleteżnieupraca”,jakm.in.implikujewyrażenie
rynekpracy.Wiążesięonozpodtrzymywanąprzezkonwencjo-
nalnąekonomiępodręcznikowąkoncepcjączynnikówprodukcji,
doktórychzaliczasięm.in.pracęludzką.
1.Ekonomiczneaprawnepojęciewłasności
19
