Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
inwylewają”swojązawartośćpostroniezewnętrznejplazmolemy,ewentualniepo
stroniewewnętrznejbłonyotaczającejorganellę.Pęcherzyki,wnikającwbłonęprzej-
mującą,powiększająjejpowierzchnię.Zjawiskotonosinazwęnprzepływubłon”.
nPrzepływ”poleganatym,żewretikulumendoplazmatycznymodbywasiępierwot-
nasyntezaskładnikówbłon,którenastępniebudująaparatGolgiego,abywkońcu
przemieścićsięwpostacipęcherzykówdoinnychbłoncytoplazmatycznych.
Peroksysomyiglioksysomy(mikrociała)
Sątopęcherzykowate,drobne(ośrednicy0,5-1,5pm)strukturyotoczonepojedynczą
błoną.Powstająprzezodrywaniesięodretikulumendoplazmatycznego.Występuje
wnichważnyenzym-katalaza,rozkładającanadtlenekwodorunawodęitlen.
Peroksysomysąwyspecjalizowanewprzeprowadzaniureakcjiutlenianiazwy-
korzystaniemtlenucząsteczkowego.Powstajenadtlenekwodoru(H
2O
2),któryzostaje
użytydoutlenianiaróżnychsubstancji,ewentualnierozłożonyprzezkatalazę.Wpe-
roksysomachwystępująteżenzymyutleniające-oksydazy.Wkomórkachprzepro-
wadzającychprocesfotosyntezyperoksysomyznajdująsięwbezpośrednimsąsiedz-
twiechloroplastówimitochondriów.Uczestnicząonewprocesiefotooddychania,gdy
RuBP(rybulozo-1,5-bisfosforan)nieprzyłączaCO
2,leczO
2,poczymrozpadasię
zwytworzeniemglikolanu,którywperoksysomiezostajeutlenionynaglioksalan,
tworzącnastępnieaminokwasglicynę.Następniewmitochondriumglicynaulega
przekształceniuwaminokwasserynęzwydaleniemCO
2,któryponowniezostaje
skierowanydoprzemianfotosyntetycznych.
Glioksysomywystępująwyłączniewkomórkachroślinnychmagazynujących
tłuszcze,np.wnasionacholeistych.Zawierająenzymycykluglioksalanowego,który
umożliwiaszybkirozkładkwasówtłuszczowychiichprzemianywcukry.Wytworzo-
nyH
2O
2zostajerozłożonyprzezkatalazę.Procestenzachodzącywglioksysomach,
przyudzialemitochondriów,pełnigłównąrolęwprzemianietłuszczównacukrypod-
czaskiełkowanianasion.
302030Mitochondria
Mitochondriawystępująwewszystkichkomórkacheukariotycznych,zarównoroślin-
nych,jakizwierzęcych.Pełniąonepodstawowąrolęwprzemianachenergetycznych
komórki,sąbowiemmiejscemoddychaniaiwiązaniaenergiiwbiologicznieużyteczną
formęATP.Kształtmitochondriówjestkulisty,podłużnylubnieregularny.Ichśrednica
wynosiokoło0,5-1,0pm,zaśdługośćdochodzido7pm.Liczbamitochondriówwko-
mórcewynosiodkilkudziesięciudokilkutysięcy.Mitochondriasąotoczonedwoma
błonami-zewnętrznąiwewnętrzną,któretworządwaodrębneobszary-przestrzeń
międzybłonowąimacierz(matriks).Obiebłonyróżniąsiębudowąipełnionymifunk-
cjami(rys.13).Błonazewnętrznajestgładkaistosunkowołatwoprzepuszczalna.Trans-
portprzezniązachodzizudziałemkanałówbiałkowychzwanychporynami.Błonata
zawierastosunkowowięcejlipidówniżbiałek.Odwrotnasytuacjajestwbłoniewe-
wnętrznej.Zbudowanajestonazokoło70%białeki30%lipidów.Maonalicznewpu-
kleniaipofałdowania,tworząctzw.grzebieńmitochondrialny.Błonawewnętrznajest
28
