Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Podstawyfizjologiizwierząt
3.
GENEZAPOTENCJAŁUCZYNNOŚCIOWEGO
Tkankanerwowazewzględunaswojespecyficznewłaściwości
określanajesttkankąpobudliwą.Zjawiskopobudliwości
jestdefiniowanezdolnościąodpowiedziukładów(np.komórek,
tkanek,organizmów)nadziałającebodźce,będącenośnikami
energii.Podstawowąjednostkąpobudliwątkankinerwowejjest
komórkanerwowa.Odpowiedźkomórkinerwowejodbywasięna
poziomiebłonykomórkowej.Błonatawstaniespoczynkowym
komórkiwykazujegotowośćdoreakcjinabodziecdziękimecha
-
nizmomumożliwiającymutrzymywaniepotencjałuspoczynko-
wego,wczymuczestnicząkanałyjonowebierne.Informacja
niesionaprzezbodzieczostajeodczytanaprzezkomórkęnerwo-
wąiprzekształconawsygnałfizjologicznywskutekgenerowa-
nianapoziomiebłonykomórkowejpotencjałuczynnościowego,
wczymbiorąudziałkanałyjonoweaktywne,bramkowane
(aktywowane)napięciem.
POTENCJAŁCZYNNOŚCIOWY
Potencjałczynnościowytoprzejściowaikrótkotrwała
zmianapotencjałubłonowegokomórkinerwowejzwiązana
zprzekazywanieminformacji.Zmianatajestreakcjąkomór-
kinadziałaniebodźca.Bodźcemokreślasięwystarczająco
nagłą,silnąidługotrwałązmianęwarunkówśrodowiskaze-
wnętrznegolubwewnętrznego,zdolnąwywołaćpobudzenie
wdanymukładziebiologicznym.Bodźcezewzględunaro-
dzajniesionejprzeznieenergiidzielisięnabodźcefizyczne
ichemiczne,należyjednakzwrócićuwagęnafakt,żewwa-
runkachnaturalnychpotencjałczynnościowymożezostaćwy-
wołanyprzeztylkojedenrodzajbodźcafizycznego-zmianę
potencjałuelektrycznego(bodziecelektryczny).Najmniejszą
ilośćenergiiwyzwalającązmianyczynnieprzewodzonewko-
mórcenerwowejokreślamyjakobodziecprogowy.Bodźce,
którychsiłaprzekraczatęwartośćtobodźcenadprogowe.
Ilośćenergiiniesionaprzezbodźcepodprogoweniewy-
starczadowywołaniazmianczynnieprzewodzonychwko-
mórcenerwowej.
40
