Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wynikazzaakceptowanychwcześniejkoncepcjiteoretycznych,azatemnormy
ilościowewiążąsięznormamiteoretycznymi.Wszystkienormywzakresiezdro-
wiapsychicznegowymagają,zdaniemH.Sęk,odniesieniasiędo:
filozoficznejipsychologicznejkoncepcjiczłowieka;
biologicznychipsychologicznychkoncepcjirozwojuczłowieka;
wzorcówkulturyiregułuczestnictwawkulturze[10].
Naprzykładuznanie,żeżycieczłowiekamatakżewymiarduchowy,czypogląd,
żeprocesintegracjidojrzałejosobowościprzebiegaetapamirozwojowymiprzez
przezwyciężaniekryzysów,wyznaczająsposóbpatrzenianaprzejawyzdrowia
psychicznegolubjegobraku,atakżewytyczająkierunkiterapii.Wpływspołeczno-
-kulturowychuwarunkowańpoglądównanormalnośćwielokrotniepodkreślał
wswychpracachA.Kępiński,piszącmiędzyinnymi:nKażdykrągkulturowystwarza
swoisteregułyzachowaniasię,wedługktórychnależypostępowaćwokreślo-
nychsytuacjach,bynienarażaćsięnamianoinnego-varius
.nWoczachjednego
środowiskachoryjestnajnormalniejszymczłowiekiempodsłońcem,woczach
drugiego-skończonymwariatem”[5].nInnym”(łac.varius,stąd:wariat)możebyć
każdy,ktoodbiegapodwzględempoglądów,upodobań,zachowań,ubioru,trybu
życiaitd.odprzeciętnejnormyśrodowiskowejwdanymczasie.Wynikającazlęku
przednieznanymtendencjadowyłączanianinnych”zkręguwspólnoty,aczasem
wręczwrogośćwobecnich,nienależy,niestety,tylkodoprzeszłości.Należyjednak
mocnopodkreślić,żetonormyspołeczne:obyczajowe,etyczneiprawneumożli-
wiają-jeśliprzestrzegane-harmonijnefunkcjonowaniespołecznościisłużą
rozwojowijednostki.Naprzykładnormymoralnewiążąsięściślezrozwojem
sumienia.Adaptacjadotej-jaktookreślaH.Sęk-uspołecznionejkulturyjest
czynnikiemsprzyjającymzdrowiupsychicznemuzarównojednostki,jakispo-
łeczności-wprzeciwieństwiedoprzystosowaniasiędokulturspołeczności
przestępczychlubpatologicznych,takichjakmafiaczysekta[10].
Skorozdrowiapsychicznegonieutożsamiasięzprzeciętnąnormalnością,
aprzejścieodnormydopatologiimacharaktercontinuum,anieostrejgranicy,
torodzisiępytanie:kiedyiczywogólemożnaokimśpowiedzieć,żejestwpełni
zdrowypsychicznie?Czyzdrowapsychiczniejestosoba,którazatakąsięuważa?
Napewnoniezawsze,gdyżtakosobietwierdzićmożektośzostrymiobjawami
psychotycznymi,niemającypoczuciachoroby.Czyutrzymującysięprzezmie-
siącstanprzygnębieniaponiezdanymegzaminienastudiatojużdepresja?
Czytrzykrotnesprawdzenie,czydrzwipowyjściuzdomuzostałynapewno
zamkniętenaklucz,jestpodstawądoniepokojuoswójstanpsychiczny?A.Kępiń-
skizauważył:nCzytającpodręcznikpsychiatrii,możnaprawiekażdegoobjawu
18
WYBRANEASPEKTYZDROWIAPSYCHICZNEGO