Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Wysłowićwojnę.Próbypokoleniawojennego
takżeznakiemuwikłaniatanatycznego,przedziwnejbliskościistottworzących
wspólnotęświatówpogranicznych.Żywychiumarłych,którychwiążeHnietyl-
kocienkanitka,alegęstasieć,pajęczynawspólnejrzeczywistościduchowej
prześwitującaczasamiprzezcodzienność”34.
Towrażeniepotęgowanejeszczebędziezłowieszcząmaterializacjąbytów
pozornieniematerialnych.Nadewszystkosnu,brataśmierci,któryoniryczną
tkaninąoplatatuwszystko.Nietylkozresztąon.WKoralachwszakmateria-
lizacjiulegałychwile,wŻebrakusmutkuiBalladzieczarnoksięskiejmaterią
stawałsiędźwięk,śpiew,muzyka.WCzarnychoknachślepcyrozdzielalirę-
komaHzawikłanypowietrzadeseń”.Tejprzedziwnejmaterializacjipoddawała
siętakżeHnocgęstanazbyt”(Balladaczarnoksięska)ioczywiściespowijający,
oplatającywszystkosen,któryprzestałtubyćjedynieśnionąopowieścią,czy
nawetzasadąistnieniaświatawstanierozpadu35,astałsiędotykalną,obła-
piającączłowiekamaterią,sennąsiecią.StądmotywHsennejnici”,imperatyw
Hrozdzieraniasnu”,Hrozgarnianiasnupókiczas”.Gwarancjąwyzwolenia,oca-
leniajestprzerwaniesennejmaterii.JakwopowieściOszewcuzadumanym:
Zanurzonywnocyjakpływak.
snyrozgarniampalcaminadratwie,
azasnami–pustkaszczęśliwa,
azapustką–jużśpiewaćpotrafię.
Bohaterusiłujetuwydostaćsięzeświatanocyisnu.Dopierowywikłanie,
wyjściezniegostaniesięszansąszczęśliwości,radości,twórczejmocy.Nara-
ziejednakprzetrwaćtrzebauwięzieniewsennejmalignie,senno-baśniowo-
-balladowymkoszmarze.
Światprzeinaczony
ŚwiatWierszyniewymiernychtorzeczywistość,wktórejdoświadczasię
Hradykalnejwszechobecnościzławczłowiekuiwludzkimświecie”36.Świat
34A.Sobolewska,Maskiśmierci.Śmierćciemnaijasnawpoezjiwspółczesnej,w:eadem,
Mapyduchowewspółczesności.ConamzostałozNowejEry?Warszawa2009,s.212.
35SzerzejotymP
.Dybel,Ujarzmianieśmierci.(SenwpoezjiK.K.BaczyńskiegoiT.Gaj-
cego),HPoezja”1975,nr10.
36Problemwszechobecnościzłatojedenznajważniejszychtematówdoświadczenia
wojennegorozumianegojakodoświadczeniekulturowe.Por.P
.Rodak,Wojnajakocen-
tralne…,s.216.
