Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rys.2.12.Schemattworzeniasięstrefycrazu;D–wymiarpoprzeczny,L–długość,α–kątcrazu,
l–odstępmiędzypowstałymifibrylami,g–strefagranicznacrazu
jeodtradycyjnychmateriałówkonstrukcyjnych,takichjakpolikrystalicznemetale.
Wpolimerachprzyrozciąganiuprzedszpicąmikropęknięciapowstająwograniczo-
nejstrefiedeformacjeplastyczne,tworzącenaogółstrukturęfibrylarną,widoczną
nawetgołymokiemwpostacirównoległych,gęstychlinii(rys.2.12).
Zjawiskoto,niemającepolskojęzycznegoterminu,wliteraturzeanglojęzycz-
nejokreślonejestogólnieprzyjętymterminemcrazinglubcrazeformation.Polimer
wobszarzecrazujestsilnieodkształconyplastycznieirozciągniętyrównolegledoosi
obciążeniaP-Pnawetdo400%.Powstałewobszarzecrazufibrylepolimerowemają
poprzecznywymiarkilkunanometrów,amiędzynimiwystępująprzestrzeniepuste.
Gęstośćmateriałuwtymobszarzejestmniejszaniżwmasiepolimeru.Teróżnice
gęstościpowodujązałamanieświatławpostaci„srebrnychplamek”,couwidacznia
powstaniecrazu.Bliższyopisomawianego,specyficznegodlapolimerów,zjawiska
możnaznaleźćwpublikacjachzbiorczych[10–13].
2020Ważniejszepolimerystosowanedowytwarzania
wyrobówkompozytowych
Jakjużpowiedzianouprzednio,wszystkieznanepolimerystosowanesąwpostaci
wzmocnionejwłóknami.Jednakżewieleznichmazastosowaniabardzospecjalne,
nawetocharakterzeniszowym.Tonażowoistotnezastosowaniedokompozytowych
wyrobówkonstrukcyjnych,takichjak:jednostkipływające,aparaturachemiczna
izbiorniki,karoseriesamochodowe,konstrukcjelotnicze,wagonykolejowe,sprzęt
sportowyiturystyczny,mająpolimerytermoutwardzalne:głównienienasyconeżywi-
cepoliestroweiwinyloestrowe,epoksydowe,awmniejszymstopniufenolowo-for-
maldehydoweżywicerezolowe,poliimidyibismaleimidy,silikonyorazsieciowane
poliuretany.Termoplastystosowanegłówniedowyrobówkompozytowychomniej-
szychgabarytach,wytwarzanychnp.metodąwtryskulubwytłaczania,togłównie
poliolefiny(polietyleniprzedewszystkimpolipropylen),poliamidy,polichlorek
winylu(np.wpostaciprofilinapełnionychmączkądrzewną),poliwęglany,terpoli-
meryABS,poliestrynasycone(PET,PBT).Wedługszacunkowychdanychudział
29