Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
rozdział1
1.1.3.PortretdemografcznyosóbstarszychwPolsce
Ocenatego,wjakimstopniumigracjawpływanadynamikęprocesustarzenia
sięoraz,cojestdlamniewtejksiążceważniejsze,jakiekonsekwencjemobil-
nościzagranicznejPolaków,zależywdużejmierzeodstrukturydemograficznej
idynamikizmianwjejzakresiewpaństwiewysyłającym.Wniniejszympod-
rozdzialezostanieprzedstawionacharakterystykademograficznaPolskiwod-
niesieniudointeresującychmnietutajwskaźnikówstarzeniasięspołeczeństwa.
Starzeniesiępolskiegospołeczeństwa3jestważnym,przybierającymnasile,
procesemdemograficznym(tab.2).ZgodniezprognozamiGłównegoUrzędu
StatystycznegoliczbamieszkańcówPolskizmniejszysięz38,1mlnosóbw2007
rokudo36mlnw2035roku;cowięcej,liczbaosóbwwiekupoprodukcyj-
nymwzrośnieo3,34mln.SkalaidynamikastarzeniasięmieszkańcówPolski
podobnejakwinnychpaństwachwysokorozwiniętychirozwijającychsię.
Zjawiskostarzeniasięspołeczeństwajestzatemprocesemwystępującympo-
wszechnie.Jednocześniewiążesięznimwieleproblemówikonsekwencjidla
różnychsferżycia.Wynikatozfaktu,żestarzejemysięzazwyczajwróżnych
kontekstach:społecznym(rodzina,przyjaciele,społecznośćlokalna),kulturo-
wym,politycznymigospodarczym.Wsferzekulturyzmieniająsięnp.prefe-
rencjezwiązanezformamispędzaniawolnegoczasu.Zkoleinapłaszczyźnie
politykizauważasięzmianępreferencjiwyborczychosóbpo60.rokużyciana
rzeczpartiiprawicowych.Wkońcustarzeniesięspołeczeństwamaistotnekon-
sekwencjedlagospodarki.Wsferzemakromogąoneoznaczaćm.in.niedostatek
siłyroboczejwwiekuprodukcyjnym,obciążeniepodatkowe(świadczeniaeme-
rytalneirentowe)pracującejczęścispołeczeństwaorazkoniecznośćwprowa-
dzeniazmianwsystemieochronyzdrowia.Tymczasemwsferzemikrostarzenie
sięspołeczeństwaskutkujem.in.pojawieniemsięnegatywnegowizerunkuosób
starszychwmiejscupracy(szczególnietych,któreprzedłużająokresswojego
zatrudnienia),zmianą(częstodewaluacją)prestiżupozycjizajmowanychprzez
osobystarszewstrukturzeorganizacyjnejfirmyorazpojawieniemsiętrudno-
ściwkorzystaniuztechnologii(wtymnowychtechnologiikomunikacyjnych)
wmiejscupracy.
WedługdanychNarodowegoSpisuPowszechnego(GUS2012)wPolsce
zwiększyłsię-z15w2002rokudo17w2011roku-odsetekosóbwwie-
kupoprodukcyjnym.Wstosunkudopoprzedniegospisuliczbaosóbwwieku
emerytalnymwzrosłaoponad760tys.WedługdanychEurostatuw2007roku
udziałosóbwwieku80latiwięcejstanowiłwPolsceokoło3%ogółuludno-
ści,aw2035rokumożewynosićprawie8%(Eurostat2012).Głównąprzyczy-
takszybkiegostarzeniasięspołeczeństwapolskiegojestniskiwspółczynnik
dzietności.ObecniewewszystkichpaństwachEuropyŚrodkowo-Wschodniej
3Processtarzeniasięludnościtowzrostodsetkaludziwwieku60latiwięcej(Europa)lub
65latiwięcej(USA,WielkaBrytania),cojestrekomendacjąbadawcząOrganizacjiNarodów
Zjednoczonych.