Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Badaniafizykochemicznewpreformulacjileku
2.2.Charakterystykafizykochemiczna
substancjileczniczej
Podstawowebadaniafizykochemicznesubstancjileczniczejmająnacelucharakte-
rystykęjejpostacistałejorazroztworuiobejmują:określeniemasycząsteczkowej,
właściwościkwasowo-zasadowychorazlipofilowych,ocenęjejstrukturykrystalicz-
nej(polimorfizmu),higroskopijności,rozpuszczalności,przenikalnościprzezbłony
biologiczne,czystości,atakżestabilnościfizycznejichemicznej.
2.2.1.
Masacząsteczkowa
Masacząsteczkowa(M)jestsumąmasatomówwchodzącychwskładcząsteczki
iwyrażanajestwatomowychjednostkachmasy[IU,Da].Atomowajednostkamasy
jestrównajednejdwunastej(
1
/
12
)masyatomuizotopuwęgla
12
C.Wpraktycesto-
sujesiętzw.względnemasycząsteczkowe,któresąsumąwzględnychmasatomów
tworzącychcząsteczkę.Masycząsteczkowewiększościlekówsąmałeimieszcząsię
wzakresie100–1000IU.Istniejąjednakzwiązkiwykorzystywanewterapiiostosun-
kowoniskiejmasiecząsteczkowej(np.solelitu),atakżeobardzowysokiejmasie,
znaczniewiększejniż1000Da,takiejakpeptydy,białkaiprzeciwciała.
Masacząsteczkowasubstancjimożewpływaćnatakiejejwłaściwości,jakroz-
puszczalnośćczyprzechodzenieprzezbłonybiologiczne.Zpowoduinterakcjimię-
dzygrupaminiepolarnymiiwodądużecząsteczkiorganicznemająmniejsząroz-
puszczalnośćwwodzieniżcząsteczkimniejsze.Ponadto,wpodobnychwarunkach,
niejonowyzwiązekoniskiejmasiecząsteczkowejbędzielepiejwchłanianyniżzwią-
zekowysokiejmasie.Zasadataobowiązujegłówniewodniesieniudolekówpoda-
wanychdoustnie.nRegułapięciu”opracowanaprzezLipińskiegookreśla,żemasa
cząsteczkowamniejszalubrówna500Dasprzyjawchłanianiulekunadrodzeme-
chanizmubiernejdyfuzjipodoustnympodaniu.
Metodywyznaczaniamasycząsteczkowej
Dometodwyznaczaniamasycząsteczkowejsubstancjinależą:spektrometriamaso-
wa(massspectrometry–MS),elektroforezażelowa(gelelectrophoresis–GE)
ikapilarna(capillaryelectrophoresis–CE),ultrawirowanie,osmometria,kriosko-
pia,analizaelementarna.Wiodącymitechnikamisąspektroskopiamasowaoraz
analizaelementarna.