Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Kanios,M.Czechowska-Bieluga(red.),Pracasocjalna.Kształceniedziałaniekonteksty,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-477-8,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
40
CzęśćI.Próbarefleksjinadkształceniemdopracysocjalnej
Podstawowącechązwiązanązcharakteremzłożonościdziałaniajestzjednej
stronydwoistośćstrukturalna,azdrugiejdylematyczność,awięcmoglibyśmy
zachwilębawićsięgramisłownymiinazwaćszereginnychaspektównasamą
literęDuczulającychnatezłożonościprzestrzenne.Przestrzeńdylematównie
jesttakąprzestrzenią,wktórejmożliwejeststosowanietradycyjnychwyobrażeń
oracjonalnościdziałania,gdzieniejestmożliwedokonywanieprostychprocedu-
ralnychrozstrzygnięćidecyzjidającychprawozwolnieniazpoczucianiepewności
czypodmiotowejodpowiedzialnościitoniosącejzesobąnieuchronnepoczucie
winy.JeszczenaZjeździeszczecińskimjakoreferentplenarnysformułowałem
ważnątezę,choćciąglewydajemisię,żezbytkłopotliwą,skorowidzęopórustu-
dentówpedagogiki,ilekroćznimitodyskutujęnazajęciach,nietylkodotyczącą
pracysocjalnej.Chodzimianowicieostwierdzenie,żegłównącechąprawdziwej,
nieuproszczonej,nieułatwiającejnamżyciesytuacjipedagogicznejjestskazanie
nakoniecznośćzawieszeniazasadywymiany,cooznaczawszczególności,nie
mamyprawaoczekiwaćuznanianasza...dobroczyńcówdarzonychwdzięczno-
ściąigotowościądowspółpracy.
Iznowudwoistość,bozjednejstronymusimyoperowaćwpłaszczyźniewy-
miany:przychodzićzjakąśofertą,dawaćcośzacoś,warunkowane,służącejakimś
uzgodnieniom,porozumieniu,negocjowaniuwarunkówwspółpracy.Zdrugiej
stronyjednakabsolutyzowaniezasadywymianymusibyćokupioneniezwykłym
niebezpieczeństwem,zwłaszczażenajwiększaodpowiedzialnośćinajwiększe
zadaniapomocy,jakieprzednamistoją,musząbyćadresowaneszczególniedo
tych,którzyniegotowi,żebypomocnanaszychwarunkachprzyjąćani
nawet,abysięoniązwrócić.Zatemrozstrzygamywłaśnieotym,czytewarunki
mająbyćbarierąniedopokonania(np.nakazującąpodpisaniepodaniaopomoc
itojeszczenastosownymformularzu,zniezbędnymizałącznikamijakowymo-
giemczystobiurokratycznym,skorowiarygodnośćwnioskumożnaustalaćipo-
świadczaćnaprzykładwizjąlokalną),czyteżwłaśnieszukamysytuacji,wktórej
zasadawymiany,czylisztywnegouwarunkowaniawpunkciewyjściaidojścia
obowiązuje.Ktośmożepowiedzieć,żegrozizałamaniesięjegogotowoścido
pomocyidziałanianarzeczpotrzebującegojej,jeżelinieotrzymujeprzejawów
wdzięczności,niestwierdzastanugotowościdowspółdziałaniaipodtrzymywa-
niapłaszczyznywspółpracy,zwłaszczatejnakładającejnawspieranegookreślone
zadaniaiobowiązki.
Idrugaidea,bardzoparadoksalna,dotyczyowejdwoistościautorytetu.Mia-
nowiciekażdyautorytetmusipodobnozabiegaćoposłuch,demonstrującswo-
dojrzałośćorazdogłębnośćrozumieniasytuacjiigotowościdopartnerskiego
dialogu.Tymczasemautorytetwpisanywtroskęetycznąpracownikasocjalnego
musibyćzdolnydoznoszeniasamegosiebie,toznaczywycofywania,ograni-
czania,zanikaniawłasnejsiłyperswazjiikontroli.Itojesttadrugateza.Praw-
dziwypedagogmusitakdziałać,pomagać,wspierać,żebystawaćsięzbędnym.
Jakautorytetmawięcdziałać,żebystaćsięzbędnym,żebyniewytworzyćefektu