Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
1.1.Seksiagresja
wujęciupsychodynamicznym
Agresjaseksualna
Najbardziejzdecydowanestanowiskowukazaniuroliagresjiwgwał-
tachzajmująprzedstawicieleujęciapsychodynamicznego,którejest,jak
wiadomo,sukcesorempsychoanalizy.Wpodejściupsychodynamicznym,
najogólniejmówiączakładasię,że„wszelkiedającesięobserowaćcechy
zachowaniamająswewewnętrzne(ukryte)uwarunkowania”(Sarason,
Sarason,1984,s.53).
TwórcapsychoanalizyZygmuntFreud,opracowującsłynnąiprzez
długielatauważanązakontrowersyjnąteorięseksualnejetiologii
nerwic,stworzyłpodwalinypodzgłębienieistotyprzestępstwseksual-
nych.Jegofundamentalneukładydychotomiczne,opisującedynamikę
libidoiinstynktusamozachowawczego,apóźniejmiłości(éros)iin-
stynktuśmierci(thánatos),nerwicyiperwersji,czywreszciesadyzmu
imasochizmu,dostarczyływieluimpulsównietylkodoopisaniage-
nezydewiacjiseksualnych,aleidotworzeniaróżnychprogramów
resocjalizacyjnych.
Podstawowerozróżnienie,doktóregobędęsięodwoływałniejed-
nokrotnieprzyomawianiuoddziaływańpsychokorekcyjnychmówi,że
„nerwicajestnegatywemperwersji.Podczasgdynerwicarodzisięzestłu-
mienia,wperwersjachinfantylnezainteresowaniaseksualneświadome
ipozostajązaspokojone”(Freud,1999,s.37).Rozróżnienietopokazuje
nietylkoistotęnerwicyiperwersji,leczprzedewszystkimdosyćjasnona-
kreślaliniępostępowaniaresocjalizacyjnego.Poprzezstopniową„neuro-
tyzację”,rozumianąjakonasycenielękiempatologicznych,perwersyjnych
skłonnościseksualnych,doprowadzićmożnadoznacznegowyhamowa-
niatychnegatywnychzachowań.
Wielkieznaczeniedlazrozumieniamechanizmówpowstawania
agresjiseksualnejwróżnychjejpostaciachmainnyukładkontinuidalny
rozpatrywanyprzezojcapsychoanalizy,amianowiciesadyzmuimasochi-
zmu.Otóżjegozdaniemsadyzmimasochizmtodwaujściategosamego
źródła!„Ktodoznajerozkoszywsytuacji,gdywstosunkuseksualnym
przysparzabóludrugiejosobie,tenjestteżzdolnysamemusmakowaćból
jakorozkoszbólzrodzonywrelacjachseksualnych.Sadystazawszejest
jednocześniemasochistą”(!),stwierdzaFreud(1999,s.54).
Udzieckaczymłodzieńcawytwarzająsięnajpierwcechymasochis-
tycznewwynikustosowaniawobecniegoróżnychformprzemocy,nie-