Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czynnikibiologiczne(genetyczne)wpływającenarozwójiii
13
genu.PrzykłademjestkrzywicaopornanawitaminęD.Mężczyźninie
przekazująchorobyswoimsynom,alewszystkieichcórkichore.
Nawetprzyprostymdziedziczeniupojedynczejcechy
,jakopisanowyżej,
istniejąjeszczedwapojęciaopisującepewneproblemy:penetracjaiekspre-
syjność.Penetracjatosytuacja,gdyosoby
,którenapodstawierodowoduNA
PEWNOmajądominującygenwywołującychorobę,aleniechorują.Zjawisko
penetracjiwzasadzieopisujefakt,żegenprawiezawsze,wywołujechorobę.
Natomiastekspresyjnośćokreślasytuację,gdyobjawychorobypowodowanej
przeztensamgenniezawszetakiesame.Możetodotyczyćdwóchzagad-
nieńdodatkowychgenów,wpływającychnaefektgenuchorobotwórczego,
lubróżnychmutacjiwsamymgenie,któredająinneefekty
,np.wywołującho-
robęoróżnymnatężeniulubróżnymzakresieobjawów.
2.3.Komplikacjerodowodówpiętno
genomowe,mutacjedynamiczne
idziedziczeniemitochondrialne
Doklasycznychsposobówdziedziczenianależydodaćjeszcze3sposoby
,choć-
bydlatego,żewszystkiewOMIMwymieniane(choćbezostatecznychdo-
wodów)jakoimplikowanewdziedziczeniuchoróbpsychiatrycznych.
Pierwszytotzw.piętnogenomoweodgrywarolęnp.wzespoleAngelmana
iPradera–Williego.Bardzoupraszczając,z23tysięcyludzkichgenówkilka-
dziesiątzachowujesięnietypowoaktywnąformędziedziczysiędladanego
genutylkoodjednegozrodziców.Drugirodzicwnosinieaktywnąkopięgenu.
Mutacjęmożnawięcodziedziczyćtylkoodjednegorodzicabezpośrednio,np.
jeślimutacjęmożnadziedziczyćtylkoodojca,kobietaztakąmutacjąmoże
miećzdrowegosyna,alechoregownuka.Niewnikającwszczegóły
,tozdecy-
dowaniekomplikujerodowody
.
Drugiwiążesięzdziedziczeniemtzw.mutacjidynamicznych.Normalnie
mutacjeniezmieniająsięprzyprzekazywaniugenówzpokolenianapokolenie.
Osobymającenp.wariantlipoproteinyE4przekazujągowszystkimkolejnym
pokoleniom.Natomiastdlamutacjidynamicznychmutacjajestpowtórzeniem
pewnychsekwencji,któremogąprzyprzechodzeniuzpokolenianapokolenie
wydłużaćsię(wczasiepowstawaniagamet).Mutacjetepowodująm.in.cho-
robęHuntingtona,zespółkruchegoXiwieleataksjirdzeniowo-móżdżkowych.
Dlaniektórychgenówzmutacjamidynamicznymistwierdzasięefekttzw.an-
tycypacjichorobawystępujewcześnieji(lub)silniejszeobjawywkolejnych
pokoleniach.Tłumaczysiętowydłużaniemsiępowtórzonegoodcinkagenu.