Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Kontekstyipogranicza1inspiracje…
27
obiektywnychzaśodnosząsiędoodmiennychzjawiskiproblemów:medycz-
nych1wpierwszymprzypadku,społeczno-ekonomicznych1wdrugim.
WujęciuŚwiatowejOrganizacjiZdrowiajakośćżyciajednostkirozumieć
należywrelacjidopostrzeganiaprzezniąjejwłasnejsytuacjiżyciowej,odnoszo-
nejdokontekstukulturowegoisystemuwartości,akceptowanegoprzezspo-
łeczeństwo,wktórymjednostkażyje,orazwrelacjizjejcelamiżyciowymi,
oczekiwaniamiizainteresowaniami.Oceniającjakośćżycia,należyuwzględ-
nićzdrowiefizyczneipsychicznejednostki,poziomniezależnościodinnych,
relacjespołeczne,osobisteprzekonaniaorazichwpływnaśrodowisko.Jakość
życiaodnosisięwięcdosubiektywnychocenwłasnegożycia,zakorzenionych
wkontekściekulturowymispołecznym(napodstawie:R
APLEY
,2003).
JakpiszeMarkR
APLEY
(2003),jakośćżyciastanowipunktodniesienia
isiłęnapędowądlaróżnegorodzajuusług,świadczonychprzezspołeczeństwo
narzeczjednostki,m.in.wzakresieopiekimedycznejipromocjizdrowia.To
właśniejakośćżyciaczłowiekastanowipodstawowykontekstaplikacyjnydla
badańidziałańzarównomedycznych,jakipodejmowanychwramachpsy-
chologiizdrowia(por.K
OWALIK
,2007).Jednakżejesttokontekstwyjątkowo
trudnydowykorzystania.Dziejesiętakznastępującychpowodów:
Pojęciejakościżycia,chociażjestugruntowanewczynnikachocharakte-
rzeobiektywnym,stanowifenomensubiektywnierozpoznawanyiodczu-
wany.
Definiowaniejakościżyciapodlegamodyfikacjomwczasieijestfunkcją
jakościrozwoju,zmieniasięzwiekiem,miejscemwcyklużyciowym,cha-
rakterempodejmowanychirealizowanychzadańicelówżyciowych(por.
B
AŃKA
,2005).
Kryteriaocenyikategorieopisujakościżyciaosadzonewspołecznie
ikulturowodeterminowanymsystemienorm,wartościiznaczeń,któ-
repodlegająnieustannejewolucji,szczególniewewspółczesnymświecie
(por.G
ERGEN
,2009);to,comogłookreślaćjakośćżyciapółwiekutemu,
aktualniemożecałkowicieutracićswąwartość(por.B
AŃKA
,2005).
Spojrzenienazdrowiewkontekściejakościżyciawiążesięrównież
ztrudnościaminaturyzarównoteoretycznej,jakimetodologicznej.Ciągle
bowiemposzukiwaneteoretycznemodelewyjaśniającemechanizmywza-
jemnegooddziaływaniapomiędzyzdrowiemajakościążycia(por.R
Yff
,
S
INGER
,2004;K
OWALIK
,2007),któremogłybystaćsięsolidnąpodstawądo-
ciekańempirycznychorazpozwoliłybynauporządkowanieiinterpretację
wynikówwieluprzeprowadzonychjużbadań.Wpsychologiizdrowiaistot-
nymproblememjestokreślenieipomiarsamejjakościżyciazwiązanejze
zdrowiemorazodniesieniejejdoogólnejjakościżycia(por.W
RZEśNIEWSKI
,
2006;K
OWALIK
,2007).
Próbawyszczególnieniaiopisaniakryteriówjakościżyciaoznaczapo-
gońzaciągleoddalającymsięideałem,któryjestnieustanniedefiniowany