Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zauważmy,żeeksplikacjarównieżnierozwiązujeniczego:
ukazujetylkozłożonośćwzajemnychodniesieńispecyfikę
poszczególnychwyjaśnień.Zpragmatycznegopunktuwidzeniamoże
okazaćsięstrategiąoferującąpyrrusowezwycięstwo,ponieważnie
pretendujedorozwiązania,ajedyniewyjawiasilneisłabestrony
konkurencyjnychujęć.Stądteżzwolennikeksplikacjibędzie
przestrzegaćprzedutożsamianiempojęćnaukowychzteologicznymi,
leczniewykluczyzwiązków,jakiemogąmiędzynimiwystąpić.Ate
mogąbyćzaskakujące.PrzywołanywyżejJ.Durant,winnym
studiumpoświęconymtrudnymrelacjomdarwinizmuzteologią,
zauważa,żedarwinizmbyłnietylkopotężnąsiłąsekularyzującą,ale
także(zbiegiemczasu)głównymczynnikiemreligijnegohumanizmu
ewolucyjnego.Wyjaśniatownastępującysposób:
Teoriaewolucjiwogólności,adarwinizmwszczególnościzawszezmierzały
dozatarciaprostegooddzieleniawiedzyiwartości.Wszyscymyślącydarwiniści,
niepomijającsamegoDarwina,przyznawali,żeistniejąsilnezwiązkimiędzy
takimipytaniami,jaknp.:skądprzyszliśmy?Jakimiistotamijesteśmy?
Comożemyicowinniśmyzrobićznaszymżyciem?Usiłowaćzakreślićszczelne
granicewokółtakichpytań,oznaczającjednejakonaukowe,ainnejako„religijne”
lub„moralne”,mijasięzcelem,gdyżpodstawowepytaniasązlokalizowane
naprzecięciutychkwestii[9].
Wświetledotychczasowychuwagłatwodostrzec,żetylkodwa
pierwszestanowiska(tzn.integracjaiseparacja)„rozwiązują”
problemstosunkunaukiiteologii(religii).Lecz–rzecz
charakterystyczna–robiątoalbokosztemeliminacjistrony
przeciwnej(scjentyzmifundamentalizmbiblijny),albozacenę
wykluczeniawzajemnychoddziaływań(izolacjonizm).Wobydwu
przypadkachrozwiązaniejestwięcpozorne–poleganaarbitralnym
zniesieniuproblemu.Dlaczego,wtakimrazie,separacjacieszysię
takimpowodzeniem?Myślę,żesłuszniepodkreślanaprzez
zwolennikówseparacjimetodologicznaodrębnośćprzedmiotów,
metodijęzykównaukiiteologiiniewystarczadowyjaśnienia
popularnościdyskordyzmu.Ważniejszewydajesięto,żeseparacja
(taksamojakmniejpopularnaintegracja)jestsilnymczynnikiem
utrwalającymprzekonaniajednostekiwspólnot.Separacjaoferuje
