Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mimotefolginiezdołałemutrzymaćsięwramachpierwowzoru:
każdapieśńwypadłamiśrednioprzeszłostowierszydłuższą
odoryginału.Pochodzitonietylkoznadzwyczajnejjegozwięzłości,
aleizcharakteruobujęzyków;–angielskijestprzeważnie
jednozgłoskowy.Zwięzłośćwyrażeniastarałemsięzachowaćbez
zatraceniaścisłościijasności.„Rajutracony”wjęzykuangielskim
maogółemwierszydziesięciozgłoskowych10.565;wmojem
tłómaczeniuwierszyjedenastozgłoskowych11.792;uPrzybylskiego
wierszytrzynastozgłoskowych13.132;Dmochowskitłómaczyłtylko
„cowyborniejszemiejsca.”
NiemajączamiarudowodzićtuwysokiejwartościutworuMiltona,
cobyłobywybijaniemdrzwiotwartych,aniaktualnościiżywotności
tegopoematu,mimotrochęprzestarzałejformyiniektórychpoglądów
naukowych,wkilkutylkosłowachodpowiemnapytanie,czywogóle
naszejliteraturzepotrzebnenowetłómaczenie„Rajuutraconego”,bo
pytanietakiemógłbystawićktośgustującytylkowpoezyiostatniej
doby.
Mimousterekpowyżejprzytoczonych,„Rajutracony,”jako
kompozycya,stoiwrzędzieIliady,Odyssei,BoskiejKomedyi,
izachwycakażdyumysłwrażliwynapiękno.Odczytaniepowtórne
wtychczasachjeszczewiększąsprawiłomirozkosz,niżkiedym
goczytałporazpierwszywmłodymwieku,isądzę,żewielu
czytelnikomniemniejszesprawizadowolenie,byletylkomoje
tłómaczeniechoćwczęścizbliżałosiędopięknościoryginału.Zresztą
zmieniająsięzbiegiemwiekówgustaiupodobania,alewielkiedzieła,
jaksłupygranitowe,stercząiwskazująpochódgeniuszuludzkiego.
„Rajutracony”jestpoematemprawiewspółczesnym:nieprzenosi
onnaswświatinnychreligii,filozofii,obyczajówizwyczajów,jak
Iliada,Odyssea,Eneida.„Miltonowiprzyznanomiejscepoprawicy
Szekspira,gdziezasiadaćonbędzieażdodniazmartwychwstania
umarłych”–powiadaD.G.Rosetti.Innykrytykmówi:„Rajutracony”
–jesttoIliadaStaregoTestamentu,–eposoupadłejnaturze
człowieka.”Niejestteżkunsztownymukładempodańnarodowych
iannektowanychnacześćzwycięzców,jakEneida;wmojem
rozumieniu„Rajutracony”jestpoetycznąekspozycyąChrystyanizmu
przezczłowiekaszczerejigorącejwiary.Wprawdziebyłtopurytanin,
alesamewymaganialogikiipoezyizmusiłygodoużyciazaośgłówną
kompozycyidogmatukatolickiego–Łaski;dziś,gdyChrystyanizm
napastowanyjestwpodstawachswoich,miłojestsłuchaćpoetę,
mocnoprzejętegowiarąwObjawienieBoskie.Drobne,wkilku
