Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
TomaszPałkaReakcjefizjologiczneibiochemiczneorganizmujudoków...
interleukinyantyzapalnej(IL-10)orazwzroststężeniabiałekHSP72wsurowicykrwi.
UwytrenowanychzawodnikówstwierdzonowyższestężeniespoczynkoweHSP70
orazzmniejszeniesięstężeniategobiałkawokresieprzerwystartowej(Morton2008).
Możnazatemstwierdzić9żestopieńwytrenowaniamawpływnastężenieHSP(Liu
iwsp.2000).
Uważasię9żestężenieHSP70możespełniaćrolęindywidualnegowskaźnikasłu-
żącegodoocenypodatnościdanejosobynadziałanieobciążeniacieplnego(Rea20019
Pilch2011).
Monitorowaniereakcjiukładuendokrynologicznegowtrakcietreningówizawo-
dów9azwłaszczahormonówpeptydowych(np.hormonuwzrostu9insuliny)istero-
idowych(np.kortyzolu9testosteronu)orazpochodnychaminokwasów(adrenaliny9
noradrenaliny9tyroksyny9melatoninyitd.)9wydajesiębyćniezbędnewtrenerskiej
praktyce.Zkoleiznajomośćtychreakcjiumożliwiazawodnikomoptymalizowanie
przygotowańdozawodów(Galbo1981919839Hackney19889Frenkl19949Zhang
19969Opaszowski20049Obmiński20099Chen20089Górski2010).Niebezzna-
czeniahormonytropowe(adrenokortykotropinaifolikulotropina)syntezowane
przezprzednipłatprzysadkimózgowejimodelującedziałanieinnychgruczołóworaz
β-endorfiny(Kozłowski19999Vigas20009Bridge20039Opaszowski20049Chen20089
Ganong20099Obmiński200992010).Wartozwrócićuwagę9żetreningfizycznymoże
obniżaćstężenieniektórychhormonów.Dotyczytozwłaszczatreningówmających
nacelumodelowaniewydolnościaerobowej.Spowodowanejesttozmniejszeniem
zapotrzebowanianazwiązkienergetycznewzwiązkuzpoprawątechnikiwykony-
waniaruchuatakżezusprawnieniemreakcjireceptor-hormon.Zmianyhormonalne
uzależnioneodformytreningufizycznegoiwysiłkufizycznego.Obateczynniki
wpływająnaaktywnośćukładunerwowegoorazprofilhormonalny(Lehmann19929
Fray19979Vigas20009Opaszowski20049Chen20089Obmiński2009).
Odpowiedziąorganizmunaczynnikistresogenne9wtymwysiłekfizyczny9jest
aktywacjaukładupodwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowegoiukładusympatyko-
-adrenergicznego9comożestymulowaćsekrecjęhormonównadnerczowychiamin
katecholowychorazmodelowaćzmianydziałaniatychzwiązkówchemicznych(Mil-
lis19859Radomski1998).Wysiłkifizyczne9którychintensywnośćprzekracza25%
potencjalnychmożliwościorganizmumogąwpływaćnazmianęstężeniahormonu
kortykotropowego(ACTH).Czynnikiemdecydującymojegostężeniuwosoczukrwi
jestintensywnośćwysiłkufizycznego(Schwarz1990).Gdyprzekraczaona100%VO-
2maxdochodzidokilkukrotnegowzrostustężeniategohormonu.Bodziectermiczny
pochodzeniaegzogennegotakżemożewpływaćnazmianystężeniaACTH.Wysił-
kowywzroststężeniaACTHdziałastymulująconaprodukcjęglikokortykosteroidów
przezkoręnadnerczy(Farrell19839Buono1986).
Syntezowanewrdzeniunadnerczyadrenalina(E)inoradrenalina(NE)przygoto-
wująorganizmdonatychmiastowejreakcji9takjakmatonaprzykładmiejsceujudo-
kówpodczaswalki.Wysiłekfizycznywpływanawzrostaktywnościukładuadrener-