Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Relacjezrodzeństwemwperspektywiesystemówrodzinnychiekologicznych
29
PrzedstawionymodelwywodzącysięzterapiistrukturalnejMinuchina(1974,
1988)należypotraktowaćzdystansem.Istniejebowiemwieleokolicznościisy-
tuacjirodzinnych,któremogąpowodować,żedlaokreślonejrodzinyinnymodel
strukturybędziebardziejfunkcjonalny.Wielowymiarowośćorazsubiektywność
opisurodzinysąakcentowanewpodejściukonstruktywistycznym.Jednocześnie
jednakwewspółczesnejterapiirodzinfamiliolodzyodwołująsiędowspomnia-
nychwcześniejcechstrukturyrodziny,cobywaczasamipomocnewzrozumieniu
jejproblematyki,podwarunkiem,żeniejesttojedynaperspektywa(Namysłow-
ska,Siewierska,2009).
Wujęciusystemowymprzyjmujesię,żeróżnepodsystemywymagająre-
alizowaniaodmiennychról,np.rodzicielskich,małżeńskichitp.Zatempodsyste-
mykomponowanesądeterminantamirealizacjiokreślonychzadań.Podziałna
podsystemyjestdynamicznyizależnyodwieluczynników,np.odetapużycia
rodziny,zdrowiajejczłonków.Natomiastliczbapodsystemówwskazujenasto-
pieńzróżnicowaniasystemurodzinnego.Podkreślasię,żetworząonestrukturę
wyróżnionązewzględunapełnionewsystemiefunkcjeiznaczenia,jakiemają
dlaregulacjisystemurodzinnego(Grzesiuk,Jakubowska,1995).
Analizazagadnieniarólpełnionychwrodzinieprzezposzczególnychjej
członkówpozwalazauważyć,żepoziomichrealizacjiwdużymstopniuzależyod
dwóchczynników:etapurozwojujednostkiwbiegużyciaorazcyklużyciarodziny
(Liberska,2011).Każdabowiemzosóbwchodzącychwskładsystemurodzinne-
gowzależnościodwłaściwościindywidualnychpodejmujeipełniustalonerole.
Wiążesiętoznawiązywaniemodmiennychrelacjiizajmowaniemokreślonejpo-
zycjiwukładziestosunkówmiędzyosobowychdanejgrupyrodzinnej.Cowięcej,
oczekiwania,obowiązkiizachowaniazwiązanezrolądanegoczłonkarodziny
ulegajązmianomwtokurozwojuindywidualnegowszystkichczłonkówrodziny,
zarównotych,którzypełniąrolę,jakitych,którychdotyczązachowaniaosobyją
pełniącej(Plopa,2012;Walęcka-Matyja,2014a).Niedostatecznypoziomkom-
petencjiorazmotywacjidoadekwatnegowywiązywaniasięzrolimożestanowić
przyczynępogorszeniasięjakościrelacjirodzinnych,atakżebyćźródłemzagro-
żeniadlaprawidłowoprzebiegającegoprocesusocjalizacjiwszystkichczłonków.
Egzemplifkacjęmożestanowićsytuacja,wktórejstarszerodzeństwomusipod-
jąćrolęopiekunawzględemmłodszegobratalubsiostry.Pojawiającasięnie-
chęćrodzicówdozaakceptowaniaprawadorastającegostarszegorodzeństwa
dowiększejautonomii,przystałymobciążaniugoopiekąnadnajmłodszymdziec-
kiem,częstoskutkujepojawieniemsiękonfliktównaliniirodzice–adolescent,
którezwykleprzenoszonesąnarelacjęzmłodszymdzieckiem.
Kolejnąrozpatrywanącechąsystemurodzinnegojestzdolnośćdohome-
ostazy,wyjaśnianaprzezkoncepcjęautoregulacji.Zakładaona,żesystemysą
zorientowanenaokreślonycel.Dążeniedouzyskaniarównowagifunkcjonalnej
poleganatym,iżsystemydążądoutrzymaniaharmoniiistabilnościfunkcjiwe-
wnętrznych,awobliczuzjawiskodbiegającychodnormsąpodejmowanedziała-
niakorekcyjne.Zatemwarunkiemzachowaniaprzezsystemrodzinnytożsamości
jestzachowaniesymetriimiędzyprocesamirozwojowymi(morfogenetycznymi)
oraztendencjamidozachowaniastałości(morfostatycznymi).Oznaczato,że