Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI.Czekającnawybory:czerwiec1945-styczeń1947
Odpoczątku1946r.możnazatemdostrzecstawianieprzezWaszyngton
iunctimmiędzykredytamiainformacjamioperspektywachpolskiejgospo-
darkiorazjejpowiązaniazZSRRiinnymikrajami.Warszawastarałasię
zresztązrobićwszystko,abyuniknąćudostępnieniadanychohandluzpań-
stwamitrzecimi.Amerykaniepowoływalisięjednaknaumowywspomnia-
negotraktatuhandlowegoz1931r.,wynikającezprzyznaniaPolsceklauzuli
najwyższegouprzywilejowania(KNU),czyliułatwieńcłowychihandlowych.
Władzewarszawskieoczywiścieodrzucałymożliwośćwypełnieniawarunku
politycznego.Stronapolskazaproponowaławycofaniegoznotyamerykań-
skiejwzamianzaogłoszenieprzezTRzJNosobnejdeklaracjidotyczącejwy-
borów.Instrukcja,którąotrzymałBlissLanezCentrali,ostatecznie
sprowadzałasiędoustnegożądaniaprzezambasadorawydaniaprzez
Warszawępublicznejdeklaracjipotwierdzającejintencjęprzeprowadzenia
Dwolnychinieskrępowanychwyboróww1946r.”65
1070Kontrowersjewokółporozumieniaekonomicznego
PodkonieckwietniaDepartamentStanuopublikowałwiadomośćoprzyzna-
niuTRzJNpożyczkiwwysokości90mlndolarów(40mlngwarantowane
przezExport-ImportBanki50mlnnazakupnadwyżekzdemobiluamery-
kańskiegowEuropie).Kroktenwywołałniemalnatychmiastowyprotest
BlissLane)aikonsternacjęwsojuszniczymLondynie66.Dwatygodniepóź-
niejdostawyznadwyżekzdemobiluznajdującychsięwEuropiezostałyza-
temzawieszone,oczympoinformowanopolskąambasadęwUSA.Decyzja
tabyłaniewątpliwiesukcesemBlissLane)a.WczasiespotkaniazByrnesem
wParyżuzdołałprzekonaćgodowstrzymaniapożyczkizewzględunanie-
opublikowanienotdotyczącychkredytóworazniedostarczenietreściumów
gospodarczychzkrajamitrzecimi,aprzedewszystkimZSRR.Jednocześnie,
nażyczenieDepartamentuStanu,Export-ImportBankzrezygnowałchwilo-
wozpodpisaniaumowykredytowej.GwałtownysprzeciwBlissLane)aiprze-
forsowaniewstrzymaniafunduszywiązałysiętakżezfaktemzatrzymania
przezcenzuręwWarszawiedepeszykorespondentaagencjiAssociatedPress
zPolski,przedstawiającejtekstprzemówieniawiceprezesaPSLStanisława
BańczykanasesjiKRN670
65Enclosureno1,April9,1947,NA,ConfidentialDS,Poland1945-1949,mikrofilm
LM180,rolka29,s.30.Cyt.zaM.K.Kamiński,op.cit.,s.152;A.Mania,TheNational,s.46.
Por.L.Pastusiak,Stosunki,s.146;L.Zyblikiewicz,op.cit.,s.245.
66BrytyjczycychcieliwspólniezUSAzapobiecsparaliżowaniudziałalnościpartiiopozycyj-
nychwPolsceprzedwyborami.DomagalisięodWaszyngtonuuzależnieniakredytówodpopra-
wysytuacjipolitycznejnadWisłąiwyznaczeniaterminuwyborów(R.Lucas,op.cit.,s.51;
L.Zyblikiewicz,op.cit.,s.243).
67R.Lucas,op.cit.,s.52;M.K.Kamiński,op.cit.,s.153.