Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przeglądteoriisamorząduterytorialnego
Odrębnymzagadnieniem,aczkolwiekoistotnymznaczeniu,jestproblemorga-
nizacjisamorząduterytorialnego,liczbyjegoszczebli,zakresuterytorialnego,zasi-
laniafinansowegoitp.Pojawiasiębowiempytanie,czyrządreformującpaństwo.
powinien(przyjmującokreślonąkoncepcjęorganizacjipaństwa)dokonywaćodgór-
niepodziałuadministracyjnego,woparciuoautorskieprojektyopracowaneprzez
technokratów,czyteżpowinienuwzględniaćoczekiwaniaspołeczeństwaijegoelit,
którewtychnowychstrukturachbędąfunkcjonować17.
Skorosamorządterytorialnyjestzdecentralizowaną,niepodporządkowaną
hierarchicznieadministracjirządowej,częściąadministracjipublicznej,tomusi
posiadaćpewnecechy,zktórychtaniezależnośćmogłabywynikać.Cechomtym
przypisujesięważneznaczenie.Sąonenaogółokreślanewustawachzasadni-
czychposzczególnychpaństw.Dopodstawowychcechsamorząduterytorialnego
należą:
•posiadanieniezawisłychorganówwładzy,
•kompetencjedostanowieniawłasnychprzepisówprawa,
•samodzielnośćwsprawachmajątkowychorazwłasneźródładochodów.
Istotnącechąsamorząduterytorialnegojestposiadanieosobowościprawnej.
Jestonakonsekwencjąprzyznaniasamorządowipublicznychprawpodmiotowych.
Osobowośćprawnawynikazodrębnościmajątkowejsamorząduterytorialnego(po-
siadaniamieniakomunalnego),samodzielnościfinansowej(wyposażeniasamorządu
wewłasneźródładochodów)orazwystępowaniawewłasnymimieniuwobrocie
prawnym.Sątojednakcechy,któreposiadająwszystkieosobyprawne,wtymrów-
nieżprywatneosobyprawne.Tymczasemsamorządterytorialnyróżnisięodinnych
osóbprawnychzarównosposobemutworzenia,jakrównieżtym,żeposiadatzw.
imperium,czyliprawazwierzchnicze,związanezpublicznymicelamijegopowoła-
nia.Spośródtychprawmożnawymienićprzykładowo18:
•udziałwsprawowaniuwładzypublicznej,
•wykonywaniezadańpublicznych,
•dysponowanietymisamymiprawamicowładzapaństwowa(nakładanie
podatków,podejmowaniedecyzjiadministracyjnych,prowadzenieegzeku-
cjiskarbowejitp.).
Powyższeelementyosobowościprawnejokreślasięwliteraturzezachodniej
orazwpolskiejliteraturzeprzedwojennejmianemosobowościpublicznopraw-
17Szerzej:K.Surówka,Finansesamorząduterytorialnegowteoriiipraktyce,AkademiaEkono-
micznawKrakowie,Kraków1999,s.11.
18A.Dittmann,A.Rosler,FormyorganizacyjnewspółpracymiędzykomunalnejwRepubliceFe-
deralnejNiemiec,nSamorządTerytorialny”1994,Nr1-2.
17
