Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
CentrumiobrzeżasocjologiiNorbertaEliasa
jednostki,wyposażonejwniezmiennyaparatpoznawczyizestawkate-
gorii,którawchłaniadanezotoczenia(wtymtreścisocjalizacji),prze-
twarzajewedługniezmiennychreguł,anazewnątrzwydajewyuczone
lekcjeuspołecznienia.Eliascałeżyciewalczyłztąwizjączłowieka,
któregoumysłjestczarnąskrzynkąprzeznaczonąwyłączniedoodczy-
tu(Hoffman1996,s.257),itropiłjejprzejawyzniesłabnącymuporem
(Mennell1989,s.191).Jeszczewlatachwrocławskich(byćmożekro-
jącludzkimózgpodczasstudiówmedycznych)doszedłdowniosku,
żeczłowiekniejesttożsamyanizeswoimświatemwewnętrznym,
anizeswoimdziałaniemwświeciezewnętrznym,zawszeznajdujesię
gdzieśpośrodku(Merz-Benz1996,s.45)-pomiędzybiologicznym
ujednostkowieniemainterakcyjnąwspólnotąpoziomuspołecznego.
WtensposóbEliasłączyindywidualnyispołecznywymiarprocesu
cywilizacji.
Cywilizowaniespołeczeństw
Napoziomieposzczególnychspołeczeństwpostępujerozwójstandar-
dówikodeksówzachowania,myśleniaorazodczuwania.Totakżepro-
cesuczeniasięirozwojupsychospołecznego,alewokresachdaleko
dłuższychniżżyciejednostki.TemuwłaśniewymiarowiEliaspoświę-
cawdużejmierzeOprocesiecywilizacji.Podkreślawielokrotnie,żekul-
turowestandardyniesąustalanezgóryiraznazawsze,woderwaniu
odjednostek,leczprzeciwnie-zmieniająsięwzależnościodrelacji
międzynimi.Relacjetezachodząwewzględniestabilnych,różniących
sięstopniemzłożonościihistoryczniezmiennychukładachjednostek
iichwzajemnychpowiązań:wramachtychukładównastępująasy-
metryczneprzesunięciawładzy(Mennell1989,s.252).Układytakie
Eliasnazywafiguracjamiikładzienacisknaichnieustannądynamikę
-niewolnoichsprowadzaćdożadnegozpunktowychstanów,wja-
kimsięwdanejchwiliznajdują.ZtegoteżpowoduAnnetteTreibel
pisze,żefiguracjestanowiąwistociespołecznemodeleprocesualne
(zob.Treibel2009).
Układytemająswojepiętra,czylipoziomyintegracji.Pojęciatego
używaEliasniezawszekonsekwentnie.Zaczerpnąłjezteoriiewo-
