Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Składnikiżywnościwujęciuprozdrowotnym
podstawowymiskładnikamikażdegożywegoorganizmuiwarunkująistnienie
życia[Kopta-Łuszczki1994].
Udziałbiałekwmasieciałaczłowiekatookoło20%,azatemdajetodrugie
miejsce,zarazpowodzie.
Podziałbiałekdotyczygłównie:
•budowychemicznej,
•kształtucząsteczki,
•funkcjibiologicznej.
Jednazklasyfikacjidotyczącabudowyróżnicujebiałkanaproste,czyliprote-
iny,atakżezłożone,czyliproteidy.Proteinysątobiałkaprosteskładającesięje-
dyniezaminokwasów,podczasgdyproteidysąbiałkamizłożonymiskładającymi
sięzczęścibiałkowejorazczęściniebiałkowejzwanejgrupąprostetyczną.Grupy
prostetycznemogąbyćzbudowanezkwasównukleinowych,barwników,tłuszczy,
cukrów,atakżemetali[Superczyńska,Żylińska-Kaczmarek2009].
Zewzględunabudowęchemiczną,białkadzielimyna:
a)proste:
•włókienkowe:skleroproteidy,
•globularne,
b)złożone:
•fosfoproteidy,
•nukleoproteidy,
•chromoproteidy,
•metaloproteidy,
•glikoproteiny,
•lipoproteidy.
Rolabiałekworganizmiejestniezwykleistotnazewzględunaszeregbardzo
ważnychfunkcji,jakiepełniąworganizmie,amianowicie:
•budująiregenerujązużywającesiętkanki,np.łuszczącynaskórek,wypada-
jącewłosy,
•pełniąrolępodstawowegoskładnikakrwi,mleka,limfy,
•sąmateriałembudulcowymciałodpornościowych,
•dziękiwłaściwościombuforowymbiorąudziałwutrzymywaniuprawidło-
wegoodczynupłynówustrojowych,sokużołądkowego,
•sąnośnikaminiektórychwitaminorazskładnikówmineralnych,
•dziękiswoimwłaściwościomregulująciśnieniekrwi,
•sąpodstawowymskładnikiemkażdejkomórki,ponieważwchodząwskład
głównejmasybudulcowejniezbędnejdobudowanianowychiodbudowy
starychkomórek,
•wchodząwskładenzymówbiorącychudziałwprocesachtrawiennych,
atakżetkankowych,barwników,przeciwciałorazniektórychhormonów,
•biorąudziałwwieluprocesachżyciowych,m.in.:regulacjirównowagikwa-
sowo-zasadowej,krzepnięciukrwi,
•stanowiąmateriałenergetyczny(1gbiałkadostarczaorganizmowiok.
4kcalenergii),
•warunkująproceswidzenia[Gajewska,Grzesińska1999].
9