Book content

Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
Teoriaskłonnościludzkichwujęciufilozoficznym...
25
logiczne)charakteryzująwpływczłowiekanazdarzenia,naktóreoddziałują
równieżinnezjawiskaobiektywne,natomiastzgodniezpodejściemK.Poppera
nietrzebawyodrębniaćwpływuczynnikówobiektywnychisubiektywnych,
którełącznieskładająsięnaskłonnośćrozumianąjakowłaściwośćsytuacji,
anieczłowieka.
K.Poppertwierdził,żeskłonność,którajestrównapojedynczemu,obiek-
tywnemuprawdopodobieństwu,zależyodwarunkówrealizacjidanegozdarze-
nia,gdziejednymzwarunkówjeststrukturawewnętrzna(właściwości)obiektu,
czylinaprzykładsymetrialubobciążeniewprzypadkukostkidogryczymone-
ty.Jeśliprzezskłonność(obiektu)doczegoślubkogośrozumieć„nachylenie
postawy”względemczegoślubkogośzwiększająceprawdopodobieństwo
określonychzdarzeń,toskłonnośćnależytraktowaćjakowłaściwośćobiektu,
którapowoduje,żewdanychwarunkachzewnętrznych(wobecobiektu)praw-
dopodobieństwazdarzeń,którymsprzyjadanaskłonnośćsąwiększe.
WopisanymprzezK.Popperaprzykładziewewnętrznastrukturakostki
przyczyniasiędozmianyprawdopodobieństwawyrzuceniadanejliczbyoczek,
przyczymobciążeniekostkipotraktowałonjakojedenzwarunkówgene-
rującychzdarzenia.K.Popperanalizowałwięcskłonnościtkwiącewokreślo-
nychsytuacjach.
Traktującskłonnośćjakowłaściwośćobiektu,możnastwierdzić,żewprzy-
kładziezkostkązmianaprawdopodobieństwawyrzucenia„piątki”z1/4na1/6
jestwynikiemżnychskłonnościkażdejzkostek(zakładając,żepozostałe
warunkisąidentyczne).Naprawdopodobieństwowyrzucenia„piątki”oprócz
skłonnościkostekwynikającychzżnicwichstrukturzemogąwpływaćrów-
nieżinnewarunkigenerującezdarzenia.Prawdopodobieństwoobiektywne
(skłonnośćsytuacji)zależywięcrównieżodinnychczynnikówniżskłonność
obiektu.
Analizującskłonnościludzkiemamynamyśliskłonnościcharakteryzujące
człowieka,któreprzejawiająsięwokreślonychsytuacjach,alesąwynikiem
oddziaływaniaczynnikówpsychologicznych.Skłonnośćpsychologicznawpro-
ponowanymujęciutowłaściwośćosobowościczłowieka,którazwiększapraw-
dopodobieństwookreślonychzdarzeńwdanych,zewnętrznychwobecczłowie-
kaokolicznościach.
C.Peirce’ateoriaskłonnościjestanalogicznadopodejściaproponowanego
wniniejszejpracy.C.Peircestwierdził,żeprawdopodobieństwowyrzucenia
danejliczbyoczekkostkądogrywynikazpewnejwłasnościkostki(would-be),