Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rolispołecznej,oczymbędziemowawdalszejczęścirozważań.Oniejedno-
rodnymcharakterześrodowiskawychowawczegowkoncepcjiZnanieckiego
świadczyfakt,żewjegoobrębiewyróżnionenastępująceelementy:
-osoby-nauczyciele,wychowawcy,rodzice,bohaterowiedzieciństwa;
-grupyspołeczne-społecznośćsąsiedzka,rówieśnicy,klasaszkolna;
-instytucje-szkoła,środkimasowegoprzekazu.
Takieujęcieśrodowiskapowoduje,żejegopierwszoplanowymicechami
stająsięzłożonośćiwielopoziomowośćoddziaływań.
ZkoleiKarolSośnickiwskazuje,żeśrodowiskoto
[...]całokształtwpływówoddziałującychnajednostkęcelowo
organizowanychispontanicznych,powodującychokreślone
przeżyciaipostępowanie19.
WopozycjiwobecniegopozostajeStanisławKowalski,któryuważa,że
środowiskowychowawczetworzyjedynie
[...]społeczniekontrolowanyiukierunkowanynarealizację
celówwychowawczychsystembodźcówprzyrodniczych,kul-
turowychispołecznychwykluczającpozajegoobrębbodźce
iwydarzeniaocharakterzespontanicznymitakie,naprzebieg
którychniemamywpływu.
Podsumowując,dlawszystkichwyżejzaprezentowanychstanowiskte-
oretycznychwspólnejestwyobrażenieofunkcjachśrodowiska.Tuautorzy
zgodni,środowiskotobodźce,sytuacje,oddziaływaniajednostek,które
kształtująnasząosobowość,wywierającnaniąwpływ,któryprzybierać
możecharaktersocjalizacjilubwychowania.Niemanatomiastzgodycodo
charakteru,jakitego,costanowiistotęśrodowiska.Mówisięozłożoności,
niesprowadzalnościoddziaływaniabodźcówiczynnikówdoichsumy,wspól-
nocieichdoświadczania,intencjonalnościiplanowaniuoddziaływań,aleiich
spontanicznymcharakterze.
Łatwiejzatemstwierdzić,żejakiśukładspołecznychbodźcówiwarunków
jestśrodowiskiemwychowawczym,niżżenimniejest.
Pozarozróżnieniemmiędzyśrodowiskiemspołecznymawychowawczym
istniejąjeszczeconajmniejdwakryteriajegopodziału:pierwszeodnosisię
dopowtarzalnościitrwałościwpływówśrodowiskowych,drugiezaśdoetapu
rozwojowegojednostki.
19
K.Sośnicki,Istotaicelewychowania,NaszaKsięgarnia,Warszawa1964,s.49.
28