Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
nikuPsychologia(1976)jestoryginalnymiciąglezachowującymaktualnośćuję-
ciemwspółzależnościmiędzyczłowiekiemiśrodowiskiemfizycznym.
Wlatachsześćdziesiątychisiedemdziesiątychempiryczneiteoretycznebada-
niaśrodowiskoweprowadzonebyływPolscenajintensywniejwśrodowiskusocjo-
logów,wramachnurtuteoretycznegozwiązanegozekologiąspołeczną.WPAN
działałprężnieKomitetPrzestrzennegoZagospodarowaniaKraju,któryspecja-
lizowałsięwpublikowaniupraczzakresuplanowaniaregionalnego,urbanistycz-
negoiprzestrzennego(Herbst,1990).Tradycjasocjologiipolskiejwbadaniach
środowiskowychjestdługaisięgaokresuprzedwojennego.Zjednejstronytra-
dycjętęokreśliłysilneidentyfikacjezurbanizmemeuropejskim,któremuprzy-
świecałyszczytneideesprawiedliwościspołecznej,higienyśrodowiskowejjako
głównegowykładnikajakościżycia,orazambicjewpływanianaprocesyspo-
łeczneprzezkształtowaniefizyczno-przestrzennychwarunkówżycia.Zdrugiej
strony,tradycjęekologicznąsocjologówpolskichwyznaczyłybadaniazzakresu
ekologiispołecznejzapoczątkowaneprzezFlorianaZnanieckiegonaUniwersy-
teciePoznańskim(Znaniecki,Ziółkowski,1984;PTS_SekcjaSocjologiiMia-
sta,1983).Wramachnurtuurbanistycznegozrealizowanowokresiemiędzywo-
jennymwielewartościowychinowatorskichprzedsięwzięćarchitektoniczno-pla-
nistycznych(m.in.wWarszawie),apoIIwojnieświatowejwNowychTychach
(Wejchert,1984;Syrkus,1984).
Pracesocjologówpolskichztegookresueksponujązbiorowypunktwidzenia
wbadaniachnadwpływemśrodowiskaprzestrzennegonaczłowieka.Wyraźny
jestbraktendencjiintegracyjnych,charakterystycznychdlaruchówibadańśro-
dowiskowychwUSAiEuropieZachodniej,couwidacznianietylkopomijanie
wanalizachuwarunkowańfizyczno-przestrzennychzachowańmechanizmówza-
chodzącychwprzestrzenimentalnejjednostki,alebrakliteraturyprzedmiotu
eksponującejwymiarindywidualistyczno-personalistyczny(np.Kopliński,1980).
WSekcjiSocjologiiMiastaPolskiegoTowarzystwaSocjologicznego(1983)nie
byłowyraźnychpróbkoncepcyjnegolubmetodologicznegopołączeniasięzpsy-
chologiąśrodowiskową.
Całkowicieodmiennybyłijeststosunekarchitektówigeografówdopsycho-
logiiśrodowiskowejwPolsce.Dajesiętowytłumaczyćmniejideologicznym
nastawieniemtychśrodowiskdorzeczywistościspołecznejiwiększąotwarto-
ściąnawpływyzewnętrzne.NaAkademiiEkonomicznejwPoznaniuinaWy-
dzialeNaukioZiemiUAMgeografowieodsamegoniemalpoczątkuwłączalido
swojegorepertuarubadawczegometodologiębadańpsychologicznych,jaknp.
analizęczynnikową(Domański,1965).Pracearchitektówwniosłyszczególny
wkładwrozwójpsychologiispołecznej.Zjednejstronydlatego,żewpewnym
sensiewyprzedziłypracenapodobnytematsamychpsychologów.Zdrugiejstrony
zaskakującajestpełnaidentyfikacja(np.Lenartowicz,1992)zsamąnazwąpsy-
chologiaśrodowiskowa.
Działaniaarchitektówdotykająceproblematykipsychologicznejśrodowiska
32
koncentrowałysięgłówniewośrodkachakademickichnawydziałacharchitek-