Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StosunkibilateralnemiędzyPolskąiAustriąwdwudziestoleciumiędzywojennym
19
PolskieorganizacjeistowarzyszeniawAustriipowstałewXIXw.
28
kontynuowały
swojądziałalnośćpolegającąm.in.naudzielaniuszerokiejpomocyPolakompowra-
cającymdoojczyzny,cospotykałosięzezrozumieniemipoparciemwładz.Jednakże
znacznyruchosobowyrozszerzałsięodmomentuzakończeniadziałańwojennych.
WieluPolakówpracującychwaustriackichurzędachiinstytucjachzasiliłoszeregi
tworzącejsiępolskiejadministracji,m.in.wsłużbiezagranicznejstanowilinajwiększą
grupępracownikówwywodzącychsięzbyłychpaństwzaborczych.Historycyzgodnie
stwierdzają,iżzarównowdyplomacji,jakiinnychstrukturachpaństwa„wnieślize
sobądoświadczenieirutynęwspółczesnejsłużbyzagranicznejiichrola,zwłaszcza
wdziedziniepracorganizacyjnychitechnicznychrysujesiębardzowyraźnie”
29
.
StosunkowolicznagrupaPolakówwAustriiwspółpracowałazpolskimiinstytucjami
zajmującymisięszerokopojętąproblematykąlikwidacyjnąorazrozwojemstosunków
handlowych.Wprocesiewprowadzaniajednolitegoustawodawstwaszczególnąrolę
odegrałaKomisjaKodyfikacyjna,którawszerokimzakresieczerpałazrozwiązań
austriackiegosystemuprawa30.
Procesreemigracjisprawił,żeliczebnośćPoloniiwyraźniezmniejszyłasięiwy-
rażanoobawy,iżstowarzyszeniaiinstytucjepolonijneniebędąwstaniekontynuować
swojejdziałalnościwdotychczasowymkształcie.Jednakżenapoczątkulat20.liczbę
PolakówwAustriiszacowanonaok.40tys.Oceniasię,iżwokresiemiędzywojennym
Wiedeństałsięnajwiększymośrodkiempolonijnegożyciakulturalnego.Działałtam
m.in.polskiteatr.WAustrii,główniewWiedniu,ukazywałosięponad20tytułówprasy
polonijnej.Latem1924r.powołanoZwiązekStowarzyszeńPolskichwAustrii,który
odgrywałistotnąrolęm.in.worganizowaniuuroczystościocharakterzenarodowym.
Ważnymimpulsemwrozwojutejdziałalnościbyłyobchody30-leciaistnieniaZwiązku
PolakówwAustrii„Strzecha”naprzełomielat1925/1926.Niestetynaaktywność
austriackiejPoloniikładłsięcieniemspórzAkademiąUmiejętnościwKrakowie
dotyczącylosów„DomuPolskiego”wWiedniu.Dopierow1931r.doszłodougody
dziękimediacjipolskiegokonsulatu,wwynikuktórejodstąpionoodplanówsprzedaży
obiektuorazzmodyfikowanostatusFundacji„DomPolski”31.
ZwieńczeniemaktywnościPoloniiaustriackiejbyłyobchody250-lecia„Odsieczy
Wiedeńskiej”w1933r.Jednocześniebyłatonajwiększaimprezazagranicznawspółor-
ganizowanaprzezpolskiMSZizostałajejnadanastosownaranga.Wuroczystościach
wzięliudziałprzedstawicieleaustriackichwładzcywilnychiwojskowychnaczele
28
Zob.szerzejW.Kucharski(red.),PolacyiPoloniawrdzennejAustrii,UniwersytetMariiCurie-
-SkłodowskiejwLublinie,Lublin1994.
29
P.Łossowski,op.cit.,s.32.
30
Por.W.Ćwik,C.K.spuściznawwymiarzesprawiedliwościiprawiesądowymIIRzeczpospolitej,w:
Z.Tomkowski(red.),op.cit.
31
Wsuplemenciedoaktufundacyjnegoz31listopada1931r.zatwierdzonymprzezUrządKanclerski
wprowadzonom.in.zmianęmówiącąotym,żeczłonkiemKuratoriumFundacjijestkażdorazowoposełpolski
wWiedniulubosobaprzezniegowyznaczona.Por.W.Kucharski,Fundacja„DomPolski”wWiedniu,w:
A.Kisztelińska-Węgrzyńska,K.Kuczyński(red.),op.cit.,s.21-26.
