Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
PAWEŁSWIANIEWICZ
Kształtprogramówoperacyjnychprzesądzaoogólnychkierunkachwydatko-
waniaśrodków,aledecyzjeozakwalifikowaniudofinansowaniakonkretnych
projektówzapadająwinstytucjachzarządzającychbądźwdrażającychposzcze-
gólneprogramy.Opartesąalbonaprocedurachkonkursowych,albonatworzeniu
różnegorodzajulistindykatywnychprojektów,powstającychwoparciuomniej
lubbardziejjednoznacznekryteria.Napodstawiewcześniejszychbadańmożna
powiedzieć,żenapostrzeganieprzebiegukonkurencjidotyczącejśrodkówunij-
nychwpływają:
•formalneproceduryubieganiasięofundusze(ichskomplikowanie,uciążli-
wość,ważnesąteżwymogifinansowe,odnoszącesięnp.dowkładuwłasnego);
•postrzeganajakośćpracyinstytucjizaangażowanychwzarządzanieposzcze-
gólnymiprogramami(wtymdostępnośćinformacjipotrzebnychnaetapie
aplikacji);
•natężeniekonkurencji-liczbaiwartośćskładanychaplikacjiwstosunkudo
wielkościdostępnychśrodków(konkurencjaośrodkiwwąskimsensie);
•czytelnośćprocedurwyboruposzczególnychprojektów,przyokazjitworzenia
listindykatywnych,jakiwprowadzonychkonkursach.
Wcześniejszebadaniadotyczącesformułowanegopowyżejzakresuzagadnień
dotyczyłyprzedewszystkimśrodkówprzedakcesyjnychorazrealizowanych
wramachprogramówperspektywyfinansowej2004-2006.Odnosiłysięalbo
dowpływuśrodowiskaspołeczno-gospodarczego(np.zamożnościgminy)na
sprawnośćubieganiasięośrodki,albo(niecorzadziej)samegoprocesuwyboru
projektówdorealizacji2.Koncentrowałysięzazwyczajnaregionalnychprogra-
machoperacyjnych(ZPORR,RPO),wktórychfaktycznieudziałprojektówunij-
nychjestzazwyczajnajwiększy.Otrzymanywtensposóbobrazpozostajejednak
niepełny.Wiadomo,żesamorządyterytorialnekorzystajątakżeześrodkówpro-
gramówoperacyjnychzarządzanychnaszczeblukrajowym3.Zopublikowanych
jużdanych(Swianiewicz2012)wynika,żeSektoroweProgramyOperacyjne
(SPO)sąszczególnieistotnedladużychmiast,gdziewartośćpozyskanychwich
ramachdotacjiprzekraczawartośćdofinansowaniazRPO.Jakwiemyzwcze-
śniejszychbadań,jednymzczynnikówwarunkującychdostępdofunduszyeu-
ropejskichjestpozycjaczołowychpolitykówlokalnychwspołecznejsiecidecy-
dentów,mającychwpływnarozdziałowychfunduszy4.Możetooznaczać,żedla
prezydentawielkiegomiastakluczoweznaczeniemapozycjawinnejsieciniż
wtej,którajestistotnadlaburmistrzaczywójtagminywiejskiej5.
2Wśródtakichwcześniejszychbadańmożnawymienićnp.Bielecka2006;Bukowski2008;
Dziemianowicz,Swianiewicz2007;Lackowska,Swianiewicz2012;Pastuszka2012;Swianie-
wicziin.2008,2010;Śliwiński2003;Wojtowicz,Paciorek2012.
3Wdalszejczęściraportudlaprogramówzarządzanychnapoziomiekrajowymużywam
określeniaSektoroweProgramyOperacyjne(SPO).Termintenniemacharakteruoficjalnego,ale
jestwygodnyzewzględunaskrótowość.Zkoleinieistniejącegowformalnychdokumentachter-
minu„instytucjarealizująca”używamwodniesieniudowszystkichinstytucjimającychudział
wzarządzaniuprogramem,awięczarządzających,pośredniczącychiwdrażających.
4Zob.np.Swianiewicziin.2008,2010;Bukowski2008;Lackowska,Swianiewicz2012.
5AdamGendźwiłł(2009,s.100)przytaczanastępującąwypowiedźjednegozpolitykówlo-
kalnych:„WielkiemiastawPolscetaknaprawdęfinansowanieswojegorozwojuzapewniająprzez
