Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
artystycznaczyimaginatywna”)iświatrealny(doświadczanyempirycznie,
niemetaforyzowany).
Dualizmprzestrzeniteatralnej—traktowanyjakojejimmanentnacecha,
jakojejpodstawowywyróżnik—maswojedalszekonsekwencjedlarozwoju
teatru
37.
Naturalnymnastępstwemkartezjańskiejprzestrzenibyłwreszcieodwrótaktoraza
ramę.Jeśliautentyczneludzkieegojużwyłaniasięzdziałaniazrogówkioka,toma
senswpatrywaniesięwscenęperformansuprzezinnąogniskującąsoczewkęstwo-
rzonąprzezłukprosceniowy.Jeśliakcjaprezentowananasceniemacharakterodle-
głegomarzenia—noidobrze,ponieważżyciesamomacharaktermarzenia—jedy-
nympewnikiemjestpoznająceegomarzącego,bezpiecznegowswoimciemnymsie-
dzeniuwloży[...].Przestrzeńkartezjańskajestprzestrzeniąwzrokową
38.
DlaWilesapróbyzmianyprzestrzenizteatralnejnaperformatywnąsą
wdużejmierzepróbamiwyjściazkartezjańskiejpułapkiwzroku.Jakmoże
sięprzekonaćotymkażdy,ktochoćrazznalazłsięwtradycyjnymbudynku
teatralnym—całajegoarchitekturanastawionajestwłaśnienakarmienie
wzroku.Pozostałeludzkiezmysłysąwygaszane—wygodnesiedzeniaza-
pewniająkomfort,alejednocześnieunieruchamiająciało,wyciemnienie
przestrzeniinnychniżscenapowoduje,żetowjejstronęmamypatrzeć(pa-
trzeniewinnestronyjestbezcelowe,boprzezciemnośćmałocozobaczymy,
apozatymustawieniesiedzeńkierunkujenaszeciałaiwzrokkuscenie),
maksymalnewygłuszenieodgłosówspozasaliteatralnej,takbyniczakłóca-
jącegoHprzekaz”nasnierozpraszało—towszystkomapozwolićzmysłowi
wzrokuinformowaćnaszumysłoprezentowanychtreściach.Takżerozumie-
nietego,cosłyszymy,odbywasiępoprzezto,copodpowiadanamnasz
wzrok.Zasłaniającysąsiadsiedzącyprzednamitraktowanyjestjakoprze-
szkodauniemożliwiającanamwzasadzieudziałwprzedstawieniu.Głównie
poprawiewidocznościsłużybudowaniecorazbardziejamfiteatralniewzno-
szącychsięwidowni,ademokratycznekonotacjetegotypuprzestrzeniraczej
niesąjużbranepoduwagę.
Jakiekolwieknie-optycznewrażenie—dotykowenaprzykładbądźmięśniowe(ryt-
miczne)—niejestniczymwięcejniżsymbolicznąformą,czyteżpośrednimkrokiem
kuwizualnemu...Okojednakżematendencjędoodsyłaniaobiektówwdal,przezco
czynijepasywnymi.To,coledwowidoczne,jestredukowanedoobrazu—idolodo-
wategozimna
39.
Zjawiskokształtowaniaprzestrzenitak,byzapewnićjaknajdoskonal-
szewrażeniawzrokowe,niejestcharakterystycznejedyniedlateatru,ale
dotyczywieluzjawiskkulturowych.JakzauważyłaEwaRewers,wieluba-
daczy
31
