Teoria prowokacji

Mirosław Karwat

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-15395-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2007

Liczba stron:

426

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Karwat, Mirosław. Teoria prowokacji. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, 426 s. ISBN 978-83-01-15395-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Karwat, M.

T1 Teoria prowokacji

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2007

SN 978-83-01-15395-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 553, author = "Karwat, Mirosław", editor = "", title = "Teoria prowokacji", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2007", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-15395-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Karwat, Mirosław

ED -

TI - Teoria prowokacji

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2007

SN - 978-83-01-15395-3

ER -

Netografia (standard APA):

Karwat, Mirosław. Teoria prowokacji [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007 [dostęp: 29 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/teoria-prowokacji-miroslaw-karwat-553.

komunikacja

Doskonała w literaturze przedmiotu synteza wiedzy na temat mechanizmów prowokacji odnosząca się nie tylko do praktyki politycznej, ale również do sfery życia codziennego, także intymnego i prywatnego, życia gospodarczego, artystycznego i naukowego...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-15395-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2007

Liczba stron:

426

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

WSTĘP14
CZĘŚĆ I: CZYM JEST PROWOKACJA?19
Rozdział 1: Słownikowe i potoczne definicje prowokacji21
1.1. Rodowód słów "prowokować", "prowokacja"21
1.2. Słownikowe interpretacje czasownika "prowokować"23
1.3. Słownikowe objaśnienia terminu "prowokacja"25
1.4. Intencjonalne zawężanie znaczenia słów dotyczacych "prowokowania"27
1.5. Słownikowe charakterystyki zachowań "prowokujacych"28
1.6. Słownikowe określenia osób prowokujących30
1.7. Określenia pokrewne i bliskoznaczne32
Określenia złowieszcze33
Określenia ponętne34
Rozdział 2: Dwoisty charakter zjawisk prowokujacych36
2.1. Między przypadkowościa a premedytacją36
2.2. Efekt prowokacji37
Psychologiczne i socjologiczne pojęcie "efektu"38
Wyróżniki "efektu prowokacji"40
2.3. Sprowokowanie mimowolne - efekt działań przeciwskutecznych41
2.4. Bezosobowe (zjawiskowe) rozumienie (s)prowokowania43
2.5. Podmiotowe (intencjonalne) rozumienie terminu "prowokacja"44
Skutek bezwarunkowy a skutek warunkowy (uwikłany w konwencję)45
Znak i oznaka46
Ekspresja czynna i bierna47
Przyczyna, powód, cel48
Rozdział 3: Manipulacyjny charakter prowokacji49
3.1. Akt prowokacji jako działanie wyrachowane (z premedytacja)49
Premedytacja50
Wyrachowanie51
3.2. Zróżnicowana geneza aktów prowokacji51
Prowokacje reaktywne, inicjatywne i zwrotne52
Prowokacje przeciwskuteczne55
3.3. Istota i stereotypy manipulacji55
Moralny kontekst manipulacji56
Neutralne ujęcie manipulacji i prowokacji57
Negatywny stereotyp manipulacji i prowokacji58
Istota manipulacji59
Przewaga taktyczna jako atrybut manipulacji (w tym prowokacji)60
Manipulacja niesprowadzalna do prowokacji63
3.4. Prowokacja jako forma manipulacji63
Manipulacyjny charakter prowokacji inicjatywnych64
Podstępność prowokacji zwrotnych64
Podstępność prowokacji reaktywnych65
Rozdział 4: Wyzwanie - najprostsza forma aktu prowokacji67
4.1. Dosłowne, konwencjonalne i metaforyczne znaczenie terminu67
4.2. Wyzwanie jako akt konwencjonalny70
4.3. Wyzwisko - prostacka forma wyzwania71
Agresywny charakter wyzwiska72
Szczególna forma wyzwania72
Względny prymitywizm wyzwiska74
4.4. Nieodparty nacisk74
Konwencjonalne wymuszenie lub przesadzenie75
Zachowanie wyzywajace75
Zachęta lub wezwanie do współzawodnictwa78
Wymuszenie reakcji (odpowiedzi)79
4.5. Wyzwanie "bezzwrotne"80
4.6. Obraza, popis i licytacja84
CZĘŚĆ 2: POZIOM FINEZJI I STOPIEŃ ZŁOŻONOŚCI AKTÓW87
Rozdział 5: Morfolofia aktów prowokacji89
5.1. Ciagi i sploty prowokacji89
Prowokacja jednorazowa90
Prowokacje wielokrotne90
5.2. Akty doraźne a działania powtarzalne i ciagłe90
Prowokacja seryjna92
Prowokacja permanentna93
5.3. Prowokacyjna reguła (styl działania)94
Prowokacja symultaniczna95
5.4. Hiperwydajne formy prowokacji95
Prowokacja samożywna96
Prowokacja lawinowa (kaskadowa)97
Prowokacja kumulatywna98
Wielostopniowe multiprowokacje99
5.5. Sterowanie pośrednie i bezpośrednie99
Sterowanie naciskiem społecznym100
Prowokacyjne "warunkowanie"101
5.6. Oddziaływanie detaliczne, hurtowe i kompleksowe102
5.7. Wpływ zmaterializowany a wpływ psychiczny i symboliczny103
5.8. Prowokacja komunikacyjna i regulacyjna104
5.9. Perfidia - wyrafinowana forma prowokacji106
Rozdział 6: Produktywna a pasożytnicza postać prowokacji110
6.1. Sztuczne wywoływanie... na podatnym gruncie110
6.2. Własnym wysiłkiem, cudzymi rękami, zrządzeniem losu112
6.3. Tworzenie sytuacji a dyskontowanie okazji114
6.4. Atrybuty prowokacji produktywnej114
6.5. Pasożytnicza forma prowokacji116
6.6. Burzliwa historia pewnej torebki117
6.7. Skandal "rozporkowy" w USA119
6.8. Sarajewo: zamach równie oburzajacy, co wygodny121
6.9. Goebbelsowska "promocja" Katynia123
Dwa znaczenia terminu "gra"126
Rozdział 7: Prowokacja jako gra i rozgrywka126
7.1. Prowokacja jako gra126
Metaforyczność schematu "gry"127
Jedność spektaklu i rozgrywki128
7.2. Rozgrywka jako forma kooperacji128
Prowokacja jako instrument kooperacji129
7.3. Prowokacja aktorska i reżyserska130
7.4. Prowokacje jednostronne i wielostronne133
Rozdział 8: Przykłady multiprowokacji136
8.1. Wielostronna rozgrywka sarajewska136
8.2. Intryga jako wielostopniowa prowokacja sieciowa140
8.3. Rosyjsko-estońska "wojna pomnikowa"143
Podłoże konfliktu i przesłanki stanowiska obydwu stron144
Wzajemna i wielostronna licytacja prowokacjami146
Rozdział 9: Intryga - perfidna odmiana prowokacji152
9.1. Etymologia154
Atrybuty spisku155
9.2. Intryga jako rodzaj spisku155
Paradoks: spisek.... jednoosobowy157
Spisek jako współdziałanie157
Odmiany intrygi158
Gra na dwie strony159
9.3. Rodzaje intrygi "jednoobiektowej"159
Intryga obstrukcyjna160
Schemat zwrotnicy161
Trzy rodzaje zastawionej pułapki163
Sieć pajęcza (pajęczyna)164
Wikłanie w błędne koło165
Dywersja komunikacyjna166
Megaintryga166
9.4. Dyskomunikacja (krecia robota)166
Toksyczne pośrednictwo168
Obrotowy jatrzyciel-kameleon169
CZĘŚĆ 3: PROWOKACJA JAKO NARZĘDZIE POLITYKI173
Rozdział 10: Specyfika i typowy repertuar prowokacji politycznych175
10.1. Pejoratywna tradycja słowa "prowokacja polityczna"176
Materia178
10.2. Wyróżniki prowokacji politycznej178
Kontekst179
Obiekt i adresat oddziaływania180
Sprawcy180
Zasięg społeczny i skala oddziaływania181
10.3. Podatny grunt dla prowokacji politycznych181
10.4. Straszak prowokacji183
10.5. Stały repertuar prowokacyjnych środków działania politycznego185
10.6. Podręczny repertuar prowokacji doraźnych186
Rozdział 11: Funkcje i cele prowokacji politycznych188
11.1. Pozytywne a negatywne zaprogramowanie prowokacji188
Kryterium pozytywności i negatywności189
Ambiwalentność prowokacji190
11.2. Konstruktywne i destrukcyjne formy prowokacji politycznych191
11.3.Pragmatyczne, ideologiczne i rytualne funkcje prowokacji193
Pozytywne i negatywne funkcje pragmatyczne193
Doraźne i dalekosiężne cele pragmatyczne194
Ideologiczne funkcje prowokacji politycznych194
Indoktrynacja przez prowokacje195
Prowokacja jako propaganda i agitacja196
Prowokatorska legitymizacja196
Rytualne funkcje aktów prowokacji196
Korelacja funkcji pragmatycznych i symbolicznych197
Kompensacja braków, słabości, niepowodzeń198
11.4. Kompensacyjny charakter prowokacji198
Prowokacyjna kompensacja w działaniu politycznym199
11.5. Prowokacyjne sposoby akredytacji200
11.6. Prowokacyjne sposoby rywalizacji i walki politycznej201
11.7. Kategorie "użytkowników" prowokacji i specyfika ich celów203
Prowokacje predententów204
Prowokacje rzadowe i reżymowe205
Prowokacje wśród "samych swoich"205
Antyrzadowe prowokacje opozycyjnego establishmentu206
Prowokacje politycznych outsiderów208
Rozdział 12: Prowokacja sprawcza, mistyfikacyjna, dyskredytacyjna209
12.1. Trzy rodzaje prowokacji209
12.2. Prowokacja sprawcza210
12.3. Prowokacja mistyfikacyjna211
Operacja "Bodyguard"212
Realne skutki pozorów i złudzeń214
12.4. Prowokacja dyskredytacyjna216
12.5. Prowokacje wieloaspektowe - syndromatyczne219
Rozdział 13: Kontaktowe prowokacje sprawcze220
13.1. Podstawowa typologia funkcjonalna220
Sto kwiatów... do ścięcia223
13.2. Prowokacja rozpoznawcza (zwiadowcza)223
Formy rozpoznania225
13.3. Typy prowokacji bodźcowej226
Prowokacja promocyjna227
Prowokacja kompulsywna231
Prowokacje motywacyjne232
Prowokacja mobilizacyjna233
Prowokacja demobilizacyjna234
13.4. Kompulsywna prowokacja do walki236
Paradoksalna niezawodność uświadamianych wymuszeń237
Potencjalna słabość adresatów zaczepek237
Rozdział 14: Zwodnicze prowokacje sprawcze239
14.1. Typy prowokacji manewrowej239
Prowokacje prewencyjne240
Prowokacje tematyczne241
Prowokacje modulacyjne242
Prowokacje antycypacyjne243
Prowokacje obstrukcyjne244
14.2. Prowokacja dywersyjna245
Prpwpkacja infiltracyjna - argumentalna246
Istota i funkcje pretekstów247
14.3. Prowokacja pretekstowa (narzędzie asekuracji i usprawiedliwień)247
Racjonalizacja i asekuracja249
CZĘŚĆ 4: SUGESTYWNE NIEDOPOWIEDZENIA253
Rozdział 15: Podstępne nagrania, czyli poufność upubliczniona258
15.1. Nielojalne podpuszczenie258
15.2. Mechanizm podstępnych nagrań i ich zdyskontowania260
Okoliczności i przebieg działania265
15.3. "Taśmy prawdy" Renaty Beger265
Kto kim się posłużył?267
15.4. Kreatywne nagranie Ojca Rydzyka270
Rozdział 16: Status i mechanizm przecieku273
16.1. Podstępne nagrania a przecieki - różnice i podobieństwa273
16.2. Metaforyka hydrauliczna274
16.3. Rodzaje przecieku275
16.4. Istota przecieku jako aktu prowokacji276
16.5. Przeciek uspołeczniony277
16.6. Taktyczne założenia przecieku sterowanego - prowokacji "hydraulicznej"278
16.7. Kwalifikacja funkcjonalna przecieku jako prowokacji280
16.8. Cele i kalkulacje "hydraulików-dywersantów"281
16.9. Atrakcyjność spektakularnej metody282
Rozdział 17: Dwuznaczność i kontrowersyjność przecieków284
17.1. Paradoksalna wiarygodnoEść wiadomości niepełnych i niesprawdzonych284
17.2. Ściganie... ofiar, nie sprawców285
17.3. Kontrowersje moralne286
17.4. Społeczne korzyści z nieszczelności i wścibstwa288
17.5. Negatywy zjawiska289
17.6. Epidemia przecieków jako patologia290
17.7. Przeciek jako... mistyfikacja290
Kulisy dokumentalnych odkryć291
Mitologia czwartej władzy i dziennikarstwa Śledczego291
17.8. Dwuznaczność relacji w trójkącie "politycy - służby specjalne - dziennikiarze"295
Powody do powściagliwości297
Przesadny optymizm ludzi "czwartej władzy"297
Rozdział 18: W sidłach blefu303
18.1. Tradycja słowa i nieporozumienia pojęciowe303
18.2. Cechy charakterystyczne blefu305
18.3. Definicja i specyfika blefu309
18.4. Fałszywa sugestia i wzbudzenie niepewności310
Fałszywe zasugerowanie311
Wzbudzanie poczucia niepewności312
Blef bierny313
18.5. Blef bierny a blef czynny313
Blef czynny314
Rozdział 19: Blef jako narzędzie gry politycznej317
19.1. Czarna teczka317
19.2. Wiem więcej niż mogę powiedzieć318
19.3. Blef jako demobilizacyjna pułapka322
19.4. Trzymanie w szachu324
19.5. Blef a mistyfikacja326
19.6. Status blefu jako prowokacji syndromatycznej327
CZĘŚĆ V: SYNDROMATYCZNE PROWOKACJE BRUTALNE331
Rozdział 20: Przesłanki prowokacyjnej taktyki faktów dokonanych334
20.1. Okoliczności zastosowania334
20.2. Rodowód i dosłowny sens określenia "fakty dokonane"335
20.3. Rodowód, ewolucja i konteksty pojęcia "fakty"336
20.4. Praktyczna manipulacja pojęciem faktu337
20.5. Mechanizm obiektywizacji338
20.6. Partykularne i negatywne utrwalenie338
20.7. Brutalna taktyka negocjacyjna339
20.8. Wmanewrowanie w sytuację bez wyjścia340
20.9. Aktywne wykorzystanie... inercji342
Rozdział 21: Polityka faktów dokonanych347
21.1. Istota polityki faktów dokonanych347
21.2. Wyścig niespodzianek z ich odbiorca348
21.3 Pokojowe "odzyski" III Rzeszy350
Rozdział 22: Fakty dokonane jako splot prowokacji360
22.1. Modelowy mechanizm tworzenia faktów dokonanych360
22.2. Fakty dokonane jako wyzwanie362
22.3. Jednostronne rozstrzygnięcie, przesadzenie i "przebicie"363
22.4. "Fakty dokonane" jako rodzaj wymuszenia364
22.5. Pragmatyczna atrakcyjność taktyki faktów dokonanych366
22.6. Status i profil metody faktów dokonanych366
Rozdział 23: Megaprowokacja - nagonka370
23.1. Nagonka... niedestrukcyjna370
Przestrzenno-fizyczne modele nękania372
23.2. Myśliwska metafora372
Odpowiedniki polowania374
Corrida375
23.3. Atrybuty i instrumenty nagonki375
Środki i skutki prześladowania psychiczno-moralnego377
23.4. Autorytarna nagonka reżymowa378
Paradoks nagonki "demokratycznej"379
23.5. "Pluralistyczny" mechanizm medialno-aferalny379
Pneumatyka aferalna380
Specyfika skandalu381
Afera, czyli "dęta sprawa"382
"Nakręcanie" sprawy384
23.6. Funkcje nagonek385
Polityczny samosad387
23.7. Kalkulacje i założenia taktyczne387
Najwdzięczniejsi odbiorcy388
Mechanizm korupcji moralnej389
Rozdział 24: Drastyczna odmiana prowokacji391
24.1. Taktyczne i strategiczne kalkulacje politycznych zbrodniarzy391
Cele ostentacyjnej brutalności392
Techniki i Erodki zracjonalizowanego okrucieństwa394
24.2. Specyfika socjotechniki okrucieństwa395
Wymuszenie siłowe a destrukcja396
Wyróżniki drastycznych form prowokacji396
Manipulacja przemoca397
Przewaga działających bezwzględnie399
Bulwersowanie, szok, spektakl destrukcji400
24.3. Psychologiczna strona prowokacji drastycznej400
Gra na ludzkich uczuciach402
Tworzenie "gęstej atmosfery"403
24.4. Uczestnictwo, sprawstwo, odpowiedzialność404
Mocodawcy a wykonawcy405
24.5. Cui prodest?, czyli w poszukiwaniu sprawców406
Mimowolna niedyskrecja beneficjantów407
24.6. Paradoksalna atrakcyjność prowokacji drastycznej407
Postscriptum410
Literatura413
Spis tabel schematycznych422
Indeks nazwisk423

Wstęp

choćoczywiścieklimatepoki,wzorceustrojoweiukładsiłpolitycznychwpływająna

preferencjedlakonkretnychmetod,skłaniajądouznaniadopuszczalnościlubniedo-

puszczalnościokreślonychśrodkówdziałania.

Typologięimodelowąinterpretacjęschematówdziałaniaprowokacyjnego

oprzemytunaprzykładachhistorycznychiliterackich,zaczerpniętychtakzliteratu-

ryściśleakademickiej,jakpodręcznikowejipopularnej,równieżzbeletrystykiifil-

mówfabularnych:sensacyjnych,detektywistycznych,wojennych.Bogatymateriałem-

pirycznyzawierająteżfilmydokumentalneiparadokumentalneorazpublikacjepra-

sowe:informacje,analizy,komentarze,wypowiedzioficjalne,ujawnionedokumenty.

Iwtymrezerwuarzepierwszeństwodamyjednakrelacjomlubrefleksjom,któremo-

gąbyćczytelneipouczającezpewnegodystansu,woderwaniuodbieżącychodnie-

sieńiemocji,wjakiesąuwikłane.Inspiracjędosyntezyteoretycznejznajdziemynie

tylkowtraktatachfilozoficznych,rozprawachimonografiachsocjologicznych,psycho-

logicznych,prakseologicznych,wpodręcznikachakademickich,alerównieżwheury-

styczniepotraktowanychesejachiwrefleksyjnychfelietonach.Boteżzadaniemtego

przewodnikajestodpowiedźnadwapytania.Popierwsze,cowiedzieć(lubdopiero

poznaćiprzemyśleć)powinienkażdyhumanistastykającysięzfenomenemprowo-

kacji.Podrugie,czegomożenauczyćsiępolitologbadającymetodydziałaniapolitycz-

negozporównawczejanalizyprowokacyjnychmetododdziaływaniapedagogiczne-

go,artystycznego,handlowego,policyjnegoczyprzestępczego.

Tytułoweokreślenie„teoria”występujetuwnieznaczeniutypowymdlameto-

dologiinauk,leczzgodniezutrwalonątradycjądydaktyczną.Zpunktuwidzeniame-

todologiinaukteoriąjestwzględniespójnyiwyczerpującysystemtwierdzeńściśleogól-

nych(prawnauki)pozwalającychwyjaśnićpodłoże,rodowódwzględniemechanizm

funkcjonowanialubuwarunkowaniaewolucjiokreślonychzjawisk.Twierdzeńopar-

tychnaokreślonychzałożeniachizwykleskupionychnaokreślonymtypieczynników

(wtymsensiemożliwychjestwielealternatywnychlubkomplementarnychteoriitego

samegozjawiska).Natomiastwdydaktyce(zwłaszczawnauczaniuwyodrębnionychdys-

cyplinnaukowych)teoriądanegoobiektunazywanyjestsystematycznywykładpoświę-

conykluczowympojęciom,ustaleniuspecyfikidanegozjawiska(wporównaniuzinny-

mi,zwłaszczapokrewnymi),jegozasięguigranic(zresztą,częstoumownychlubwa-

runkowych).Natejwłaśniezasadziestudiujemypodręcznikiteoriiprawa,teorii

wychowania,teoriisztuki,literaturyczyteoriipolityki.Spełniająonerolęprzewodni-

kazawierającegowszystkoto,comusiwiedziećkażdyprawnik,socjolog,pedagog,po-

litolog,historykliteraturylubkrytykliteracki,abymóckompetentniebadaćkonkret-

neiszczegółowezjawiskazeswejdziedziny.Sątoniejako„preliminaria”teorii.

Jednakbezprzesadnejasekuracjiautormożeprzyznać,żewwykładzietymza-

wartesąrównieżelementyteoriirozumianejrygorystycznie,zgodniezezwyczajami

akademickimi.Podejmowanebowiemsątakiewątkijak:przesłankiokoliczności,wja-

kichludziezainteresowanisąposługiwaniemsięprowokacjami,warunkiigraniceich

efektywności,czynnikipowodującepodatnośćadresatównaprowokacje,próbaoce-

ny„wydajności”metodprowokacyjnychorazproblem,czyiwjakimstopniuprowo-

kacjommożnajeśliniezapobiegać,towkażdymrazieskuteczniesięprzeciwstawić.

Brak wyników

Teoria prowokacji

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra