Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.GEnEzaiźRÓDłaTRUCizn
5
2.Niejadowityowadzrzędumotyli–przeziernikosowiec(Sesiaapiformis,Aegeria
apiformis)orazowadyzrzędumuchówek–bzygowate(bzygi,Syrphidae)przypo-
minająwyglądemjadowitąosępospolitą(Vespulavulgaris).
3.Niejadowitygatunekpłazabezogonowego–Allobateszaparoprzypominawyglą-
demjadowitążabęzEkwadoru(Ameeregabilinguis).
1.2.ŹRÓDŁATRUCIZN
Wpoprzednimpodrozdzialeomówionogenezętruciznzuwzględnieniempodejścia
ewolucyjnego.Wartorównieżdokonaćprzegląduaktualnychźródełtrucizn(rycina
1.1).Truciznymożnapodzielićnadwiepodstawowegrupy:
1.Truciznynaturalne,tj.otrzymanezeźródełnaturalnych.
2.Truciznysyntetyczne,tj.otrzymanewsposóbsztuczny.
Podziałutruciznpochodzenianaturalnegonatruciznyzwierzęce,roślin-
neimineralnedokonałgreckilekarzDioskurydesPedanios(Iwiekn.e.).Podziałten
byłwużytkuprzezokoło1500lat.Obecniedodatkowouwzględniasięwnimtru-
ciznypochodzeniabakteryjnego(jadybakteryjne)oraztruciznygrzybów(trucizny
grzyboweimykotoksyny).
Bakteriemogąwytwarzaćtoksynybakteryjne,czylijadybakteryjne.
Przykłademtakiejtoksynyjestjednaznajsilniejszychznanychtrucizn–jadkiełba-
siany(toksynabotulinowa,botulinotoksyna,botulina,BTX,łac.botulus–kiełbasa),
wytwarzanyprzezbezwzględniebeztlenowelaseczkionazwiegatunkowejClostri-
diumbotulinumorazprzeznielicznychinnychprzedstawicielirodzajuClostridium.
Kolejnymźródłemtruciznobecnychwnaturzesągrzyby.Natymeta-
piepodręcznikamożnazastosowaćtradycyjnyichpodział
6natruciznygrzybo-
weorazmykotoksyny(mikotoksyny).Truciznygrzybowewystępująwgrzybach
(np.O-amanitynawmuchomorzesromotnikowym),amykotoksyny(gr.mykes{μύκής}
–grzyby)sątruciznamiwytwarzanymiprzezniektóregatunkigrzybówniższych
(pleśni)zrodzajów:Aspergillus,Penicillium,Fusarium,Rhizoctonia,ClavicepsiStachy-
botrys.
6
Podziałtruciznzwiązanychzgrzybamizostanieprzedstawionywrozdziale30DTrucizny
grzybowemająceznaczeniewPolsce”.Najbardziejaktualnypodziałzostałzaproponowany
wartykule:WhiteJ.,WeinsteinS.A.,DeHaroL.iwsp.:Mushroompoisoning:Aproposednew
clinicalclassification.Toxicon.2019;157:53–65.