Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JadwigaMizińska
UniwersytetMariiCurie-SkłodowskiejwLublinie
Autokreacja:utopiasamegosiebie
1.
DUtopiasamegosiebie”–takiewyrażeniewpierwszejchwilimożewydaćsię
nonsensowneczyzgołaidiotyczne.Wszakpojęcieutopiiodpoczątkuzostałoza-
rezerwowanedlapodmiotówzbiorowych,takichjak:państwo(Platon),społe-
czeństwo(KarolMarks),naród(GeorgHegel,romantycznymesjanizm).Przez
tegorodzajuutopiekolektywneprzeświecabaśniowemarzenieowspólnymza-
mieszkiwaniunaWyspachSzczęśliwych.Marzenieomiejscu(topos),którego
jeszczeniema(u-topos),alektórebyćpowinnozewzględunaludzkieżyczenia.
Wyobrażeniewspaniałego,idealnegomiejscapowszechnejszczęśliwości,rzu-
towanewprzyszłość,niezawszejednakpozostajenapoziomieczystejfantazji.
Albowiempozamomentemirracjonalnym,uczuciowo-życzeniowymutopiepo-
siadająrównieżswojeratio(Mizińska,Bytniewski,Winiarski,1989;Szlendak,
1997).Nierzadkoutopiomtowarzyszyprzemożnachęćichurzeczywistnienia,
wcieleniawżycie,przyczymkończysiętonaogółgłębokimrozczarowaniem.
Niepowodzeniawtymzakresieprzypisujesięzazwyczajludzkimsłabościom
bądźmanipulacjomiobłudziewładzy,jaktoukazujeGeorgeOrwellwFolwarku
zwierzęcym.
Możnawszakżedomniemywać,iżtowsamejnaturzemyśleniautopijnego
tkwicoś,cozgóryskazujejenatakilos.Jaksądzę,jesttonieodzownyskładnik
utopii,którywiążesięzludzkąpróbązawładnięciaczasem.Twórcyutopii,wtym
równieżDutopiinaukowej”,niemająwyraźnejświadomości,iżjestonarówno-
znacznazintensywnympragnieniemprzyspieszeniaczasu.Doskonale,choćbru-
talnie,wyraziłtopoeta,WłodzimierzMajakowski,którywokresierewolucyj-
