Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Twórczość,kreatywność,innowacyjnośćbezwątpienianależądoidei,któ-
rewyjątkowosilniedeterminująspołecznąrzeczywistośćpoczątkuXXIwieku.
Możnazaryzykowaćtezę,żewspółcześniemamywręczdoczynieniazDprzy-
musemtwórczościikreatywności”orazinnowacyjności(ResPublicaNowa,
nr3/2014).Podjęcienamysłunadswoistościąowychideioraznadzjawiskami
ipraktykamistanowiącymiichwyrazjestzatemzewszechmiaruzasadnione.
Wprzypadkuideitwórczościnależywziąćtakżepoduwagętoczącąsięnieprze-
rwanieodwiekówdyskusjęnatematjejistotyiform.Odwołaćsiętumożna
chociażbydozaproponowanejprzezWładysławaTatarkiewicza(wpracyDzieje
sześciupojęć,Warszawa1976)historycznejperspektywyrozpoznawaniakonotacji
pojęciaDtwórczość”,którapokazuje,żewkulturzezachodniejmamydoczynienia
zewoluowaniemzarównopojęcia,jakiideitwórczości.WstarożytnościGrecy
nieposiadaliżadnegookreślenia,któreodpowiadałobywspółczesnemutermi-
nowiDtwórczość”czyDtwórca”,Rzymianiezaśsformułowaniecreatorstosowali
wznaczeniuDojciec”.TerminDtwórczość”niefunkcjonowałaninagrunciefilo-
zofiiczyteologii,aniteżniebyłużywanywodniesieniudodziałańartystycz-
nych.Sztukębowiemutożsamianozrzemiosłem,zatemartystanietworzył,lecz
odzwierciedlał.WśredniowieczuterminówDtwórca”orazDtworzenie”używano
wodniesieniudoBogaiBoskichdziałań.TwórcąbyłjedynieBóg–słowoCreator
stanowiłosynonimBoga.DopierowXVIIwiekuterminDtworzenie”przypi-
sanoporazpierwszydziałalnościludzkiej1(Andrukowicz,1999),aledotyczyło
totylkopoezji.WXIXstuleciuterminDtwórca”stanowiłsynonimartysty,zaś
określeńDtwórczy”iDtwórczość”używanowyłączniewodniesieniudosztuki.
WwiekuXXpojęcietwórczościodnoszonojużdowszystkichdziedzinludzkiej
aktywności(Tatarkiewicz,1976).
SpojrzenienahistorycznesposobypojmowaniaDtwórczości”ujawniatrzyróż-
nekonotacjetegoterminu:twórczośćpojętąjakostwórczeaktyBoga,twórczość
jakowyłączniedziałaniaartystyczneoraz–najszerzejrozumianą−twórczość
1Terminutegoużyłporazpierwszy,żyjącywXVIIwieku,KazimierzMaciejSarbiewski,
polskipoetaiteoretykpoezji,którypisał,żepoetatworzy,cowięcej–tworzynapodobieństwo
Boga(Tatarkiewicz,1976).
