Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KamilaPronińskaInterwencjawZatocePerskiejpierwszawojnaZachodupozimnejwojnie
4.ASPEKTYPRAWNEINTERWENCJI
4.1.Podstawyprawneiinstytucjonalnywymiaruzasadnieniainterwencji
InwazjaIrakunaKuwejtbyłaijestpowszechnieuznanawdoktryniepra-
wamiędzynarodowegozanoczywistyprzykładagresji”56,aleprzezsamąRadę
Bezpieczeństwa(rezolucjanr660)zostałaokreślonamianemnzłamaniamię-
dzynarodowegopokojuibezpieczeństwa”57.BrakreakcjiIrakunasankcjeoraz
perspektywatrwałegozniknięciapaństwadoprowadziłydoprzyjęcia29listopada
1990r.rezolucjinr678,któraupoważniłapaństwadonużyciawszelkichniezbęd-
nychśrodków”celemwymuszeniapodporządkowaniasięIrakuwcześniejszym
rezolucjom(zwłaszczanr660)iwyzwoleniaKuwejtu,jeśliIrakniewycofasił
zbrojnychztegopaństwado15stycznia1991r.Rezolucjatastanowiłapodstawę
prawnądoprzeprowadzeniakoalicyjnejinterwencjizbrojnej58.
Decyzjaozastosowaniusankcjiekonomicznychzostałaprzyjętanapodstawie
art.41KNZ(środkiniewymagająceużyciasiłyzbrojnej),aoużyciuwszelkich
środków,wtymsiły,napodstawieart.42KNZ59.Kwestiąpodlegającądyskusji
pozostajejednakzakresprzyznanegoprzezONZmandatudoużyciasiły(atym
samympodejmowanychprzezinterwentówdziałań)orazsprawawykonawców
woliONZ,którychupoważnieniedotyczyło.Wdoktrynieniekiedypodnosisię
problem,czywprzypadkutakogólnegosformułowaniajaknużyciewszelkich
środków”możnamówićowyraźnymupoważnieniudoużyciasiłyiktojejmoże
użyć.Wydajesię,żeużyciesiłyprzezkoalicjępaństwnapodstawierezolucji
nr678przezsamoodwołaniedorozdziałuVIIKNZmawystarczającąpodstawę
prawną60.Niemniejdlawyeliminowaniawszelkichwątpliwościjakododatkową
podstawęprawnądoużyciawojskkoalicjiprzeciwkoIrakowiwskazywanoart.51
i106KNZ.
Podstawowymproblememjestzatemweryfikacja,nailepodjęteprzezkoa-
licjędziałaniazbrojnebyłyprowadzonewramachupoważnienia,tj.zużyciem
wyłączniekoniecznychśrodków.IrakbowiemwobecultimatumUSAz22lutego
1991r.zgodziłsięnawycofanieswychwojsk(pouprzednimzawieszeniubroni),
56Zob.np.J.Quigley,TheUnitedStates…,op.cit.,s.2.
57
WinnejrezolucjiRB(nrS/RES/667z16września1990r.)wzmiankowałaoaktachagresji(aggressi-
veacts,flagrantviolationofinternationallaw),alejedyniewkontekścienadużyćwobecpomieszczeń
orazpersoneludyplomatycznego.
58
Dlawdrożeniarezolucji,aleprzedewszystkimrozłożeniaodpowiedzialnościzadecyzjęowysłaniu
amerykańskichsiłzbrojnych,kluczowebyłostanowiskoKongresuUSA.OstatecznieKongresudzielił
zgodynawykonanierezolucjiprzezwojskoamerykańskie12stycznia1991r.,tj.potrzechdniachdebaty
stosunkiemgłosów250:183wIzbieReprezentantóworaz52:47wSenacie.14stycznia,azatemjeden
dzieńprzedupływemultimatumpostawionegoSaddamowiHusajnowi,prezydentBushpodpisałrezolucję
Kongresu.
59J.Quigley,TheUnitedStates…,op.cit.,s.4.
60Owątpliwościachwtymzakresiezob.A.A.Majid,IstheSecurityCouncilworking…,op.cit.,
s.987.
41