Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
1.Wprowadzenie
efektówobciążeniowychniewpłynęłoznacząconaokresowościzawartewszeregachczasowych
współrzędnychinaamplitudysygnałówrocznychipółrocznych.Modelowanieefektuzpowodu
obciążeniapowierzchniZiemiwodąkontynentalnąpozwoliłolepiejzinterpretowaćszeregicza-
sowewspółrzędnejwysokościowej,wktórychdlakilkustacjipojawiłsięzbytduży(sztuczny)
sygnałrocznywynikającyzniewielkiegorozmiaruanalizowanejsieciregionalnej(efektsieci).
AnalizaszumowaszeregówczasowychwspółrzędnychGPSzmodelowanymefektemobciążenia
powierzchniZiemiatmosferąwykazałazmniejszenieamplitudszumupotęgowegoorazzwiększenie
amplitudszumubiałegoiindeksówspektralnych(uwydatnieniewiększejkorelacjiczasowej).
Zkoleimodelowanieefektuzpowoduwodykontynentalnejspowodowałozmniejszeniewarto-
ściindeksówspektralnych(zmniejszeniekorelacjiczasowej).Modeleobciążeniowezastosowano
równieżjakopoprawkidouzyskanychwwynikuopracowaniaobserwacjiGPSwspółrzędnych
(metodaaposteriori).Uzyskanobardzodobrązgodnośćpowtarzalnościwspółrzędnychzmetodą
apriori(różnicenieistotnestatystycznie).Przyczym,wróżnicachwspółrzędnychzmodelowanym
efektemzpowoduwodykontynentalnejuzyskanymiwtychdwóchmetodachzaobserwowano
sygnałrocznyomaksymalnejamplitudzie0.2mm.
Słowakluczowe:GPS,niepływoweefektyobciążeniowe,układyodniesienia,szergiczasowe
współrzędnychGPS,analizaszumowaszeregówczasowych
1.WPROWADZENIE
GlobalnySystemPozycjonowania(GPS,ang.GlobalPositioningSystem)umożliwia
wyznaczaniepozycjipunktównapowierzchniZiemizwysoką,milimetrowądokładnością
napodstawieobserwacjiodległościdosatelitówsystemu.Odponad25latGPSjest
wykorzystywanydowypełnianiapodstawowychzadańgeodezjisatelitarnej,takichjak
realizowanieziemskichukładówodniesieniaorazbadanieruchówtektonicznychideformacji
zachodzącychnapowierzchniZiemi.
PunktynapowierzchniZiemipodlegająrozmaitymkrótkookresowymefektomgeody-
namicznym,którepowodująichprzemieszczenieideformacjęskorupyziemskiej.Efekty
temożnapodzielićnaefektypływowe(np.pływyZiemistałej,pływyoceaniczne)oraz
naefektyniepływowewywołanenaciskiemmasatmosfery,wodykontynentalnejioce-
anównapowierzchnięZiemi.Efektypływowesądobrzepoznaneorazopisanezapomocą
konwencjonalnychmodeli,którychdokładnośćszacujesięnapoziomie1mm[Rayiin.,
2007;PetitiLuzum,2010].Wysokadokładnośćmodelipływowychpowoduje,żesąone
standardowoużywaneaprioripodczasredukcjiobserwacjigeodezyjnychtechniksateli-
tarno-kosmicznych,takichjak:GPS,laserowepomiaryodległościdosatelitów(SLR,ang.
SatelliteLaserRanging),czyinterferometriawielkobazowa(VLBI,ang.VeryLongBaseline
Interferometry),wceluwyznaczaniawspółrzędnychstacjiśledzącychorazinnychparame-
trów(np.orbitsatelitów,parametrówruchuobrotowegoZiemi).Dokładnośćaktualnych
modeliniepływowychefektówobciążeniowychjestniższaniżmodeliefektówpływowych.
Ztegopowoduefektyobciążenioweniesąuwzględnianewrutynowychopracowaniachob-
serwacjiwspomnianychtechniksatelitarno-kosmicznych.Niemniej,zalecasięprowadzenie
badańnaukowychnadwpływemmodelowaniatychefektównarozwiązaniauzyskiwane
zapomocątechniksatelitarno-kosmicznych(np.Rayiin.[2007];Collilieuxiin.[2012]).
Zakreszmianwysokościpunktówzpowoduwszystkichniepływowychefektówobciążenio-
wychłączniejestznaczącyimożewynieśćok.40mm(wEuropieok.30mm).Wysoka,
