Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rządu,posiadałateżrozmaitepowiązaniazwpływowymi
przywódcamiStambułu.NiewieluIrakijczykomudawało
sięuzyskaćpoparcietureckichkółrządzącychiprzyłączyć
siędotejwpływowejgrupy,mającejdecydującywpływ
nażyciepolityczneówczesnejMezopotamii.
MuzułmańskiIrakdzieliłsięnasunnitów(główne
wyznanieislamu)zgrupowanychwcentralnejipółnocnej
częścikrajuorazszyitówzamieszkującychpołudnie.
Prawaislamu(
szari’a
)pochodząodpismaświętego
–Koranu–oraztradycjiProrokaMuhammada.
Wewczesnymislamiepowstałyczteryszkoły,które
naświetlałyiinterpretowałypraworeligijnewoparciuote
źródła.Sunnicipodporządkowująsięteologicznym
założeniomwczesnomuzułmańskichszkół.
Szyicinatomiastodcięlisięodnichodnośnie
dointerpretacjiprawa.Uważają,żesamProrok
usankcjonowałtęinterpretację.Wyższeduchowieństwo
szyickiemożezateminterpretowaćpraworeligijne
zależnieodistniejącychwarunków.Sątoteologiczne
podstawyschizmywislamie.Dotegomożnadodać
uznanieprzezszyitówjedyniekalifatuAlego,zięcia
izarazemkuzynaProroka,orazjedenastujegopotomków
wprostejliniimęskiej,zwanychimamami8.
Wokresiepanowaniaosmańskiegonaziemiach
irackichnajważniejsząsiłęstanowiłirackiszyizm
zośrodkamiwKadimijjii,KarbaliiNadżafie.
Mudżtahidowie(tj.ulemowie–uczeniwteologii
muzułmańskiej)byliwszechpotężninietylkowIraku,ich
władzasięgałatakżedoPersji.Posiadaliniemal
nieograniczonewpływywśródplemionśrodkowegobiegu
Eufratu.Właśnietedwaelementy,mudżtahidowie
iplemionaśrodkowegobieguEufratu,odegrałyogromną
rolęwinsurekcji1920–1921r.,awkonsekwencji
–wdzielepowstaniapaństwairackiego.
Wpływymocarstw
JużpodkoniecXIXw.osmański„choryczłowiek”
zdradzałobjawydalekoposuniętejsłabości.Anglia,